Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΑ - Γράφει ο Βασίλης Βάσης*

Από την αρχή του έτους έχουμε γίνει μάρτυρες μιας προπαγάνδας από την Κυβέρνηση ότι στις 20 Αυγούστου η χώρας μας θα προβεί σε μια Καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια. Τι σημαίνει όμως Καθαρή Έξοδος; Όταν μιλάνε για καθαρή έξοδο μιλάνε για Έξοδο της χώρας για νέο Δανεισμό από τις λεγόμενες Αγορές. Δηλαδή αντί να μας δανείζουν οι λεγόμενοι Εταίροι μας με 1,5% Επιτόκιο τώρα...

θα πρέπει να δανειστούμε από τις Αγορές με τουλάχιστον 3-4% Επιτόκιο (Ονομαστικό γιατί το πραγματικό θα ξεπερνάει το 5%). Εκτός όμως από την Κυβέρνηση και τα Μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης της Αθήνας έχουν μπει σε αυτή την προπαγάνδα. Έτσι με τις εκπομπές τους παρουσιάζουν μια δήθεν μάχη μεταξύ των δύο κομμάτων εξουσίας για το αν πραγματικά η χώρα μας βγει από τα μνημόνια. Δεν κάνουν το κόπο να πουν στο λαό μας ότι με τον 4336/2015 νόμο, τον οποίο ψήφισαν 225 Βουλευτές (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΟΤΑΜΙ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ας μην ξεχνάμε όλα αυτά τα κόμματα) παραδώσανε τη Νομοθετική Εξουσία στους Δανειστές. Αυτό δεν προβλέπεται πουθενά στο Σύνταγμα. Άρα είναι Αδίκημα Σφετερισμού Εξουσίας (Σύμφωνα με το άρθρο 120§3 του Συντάγματος και Εσχάτης Προδοσίας σύμφωνα με το άρθρο 134§2). 

Ας δούμε όμως τι λέει  αυτός ο Νόμος: ΦΕΚ 94^Α στη Σελίδα 1014 «Η Κυβέρνηση δεσμεύεται να διαβουλεύεται και να συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για όλες τις ενέργειες που αφορούν την επίτευξη των στόχων του Μνημονίου Συνεννόησης, πριν από την οριστικοποίηση και τη Νομική Έγκρισή τους». Δηλαδή δεν μπορούμε να ψηφίσουμε τίποτα χωρίς την έγκριση των Κατακτητών. Αν αυτό δεν είναι ο ορισμός της ΚΑΤΟΧΗΣ τότε τι ακριβώς είναι; Τι παραπάνω κάνανε οι ΝΑΖΙ το 1941-1944 στην Ελλάδα; Τι παραπάνω κάνανε οι Συνταγματάρχες το 1967;

Ψάχνοντας  στο αρχείο μου βρήκα έναν ενδιαφέροντα διάλογο από ένα θεατρικό έργο που άφησε εποχή και έκανε πρεμιέρα στις 22 Ιουνίου του 1973 από τον θίασο Καρέζη-Καζάκου. Ο λόγος για το έργο «Το μεγάλο μας Τσίρκο». Η συζήτηση στην Ευρωομάδα για την έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια μάλλον  κάπως έτσι θα έγινε:

«-Εάν νομίζουν ότι έχουν και στην ουσία δεν έχουν! Αυτοί θα χαίρονται ότι έχουν και εμείς θα ξέρουμε πως δεν έχουν! …Έτσι θα έχουν χωρίς να έχουν και δεν θα έχουν ενώ θα έχουν!

-Αποφασίζουμε να έχουν;

-Εάν τους εμποδίσουμε να έχουν, υπάρχει κίνδυνος να έχουν! Ο μόνος τρόπος να μην έχουν, είναι να τους αφήσουμε να νομίζουν ότι έχουν.

-Παράδειγμα όσα δεν έχουν είναι όσα αφήσαμε να έχουν…»

            Άρα όλα αυτά που μας λέει 5 μήνες τώρα το Δωσιλογικό Καθεστώς είναι φούμαρα με μεταξωτές κορδέλες. Αυτό που δεν λέει κανείς είναι ότι  η λήξη του τρίτου μνημονίου στις 20 Αυγούστου θα συνοδευτεί με ένα νέο ακόμη πιο αυστηρό πρόγραμμα μαζικής εκποίησης ή «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» σύμφωνα με την αργκό των δανειστών και τοκογλύφων – και δραστικών περικοπών. Πρόκειται για ένα μεταμνημονιακό μνημόνιο «ενισχυμένης εποπτείας», το οποίο θα είναι αποκλειστικά ιδιοκτησία της ελληνικής κυβέρνησης. Και αυτό το συμπεραίνουμε από τη δήλωση του Μάριο Σεντένο: «Την Ευρωομάδα απασχόλησε – πάντα κεκλεισμένων των θυρών –  «το νομικό πλαίσιο μετά το πρόγραμμα για να προετοιμαστεί για μια επιτυχημένη έξοδο από το πρόγραμμα αυτό το καλοκαίρι.» Γιατί όμως τέτοια πρεμούρα με το νομικό πλαίσιο; Αν επρόκειτο η Ελλάδα να βγει από το μνημόνιο, χωρίς να χρειαστεί νέο, τότε προς τι το ενδιαφέρον για το νομικό πλαίσιο;

Το μόνο που απασχόλησε την Ευρωομάδα δεν είναι το αν θα υπάρξει ή δεν θα υπάρξει νέο μνημόνιο στην Ελλάδα. Αυτό είναι πλέον κάτι παραπάνω από βέβαιο που και ένας ηλίθιος το καταλαβαίνει ακόμα. Αυτό που τους απασχολεί είναι να υπάρξει νέο μνημόνιο, χωρίς να χρειαστεί οι φίλοι και εταίροι μας δανειστές να το περάσουν από τα κοινοβούλιά τους.

Επίσης ένας ακόμα λόγος που «μας βγάζουν από τα μνημόνια» είναι για να αλλάξει πάλι χέρια το χρέος. Επειδή το χρέος αυτό είναι παράνομο από όσες πλευρές και αν το κοιτάξεις (είτε Διεθνές Δίκαιο, είτε Ευρωπαϊκό Δίκαιο, είτε Εθνικό Δίκαιο) θέλουν πάση θυσία το χρέος αυτό να ξαναγίνει ιδιωτικό μέσω των λεγόμενων αγορών. Όμως έχουν γνώσει οι φύλακες μιας και το Ε.ΠΑ.Μ. στις 5/2/2018 έχει καταθέσει στον Άρειο Πάγο Μήνυση-Συνηγορία για Αποκατάσταση της Δημοκρατίας επί Εσχάτη Προδοσία για όλο το Πολιτικό προσωπικό, οπότε ότι και αν υπογράψουν όποιοι και αν το υπογράψουν δεν θα έχει καμία απολύτως συνέπεια για την Πατριωτική Δημοκρατική Κυβέρνηση που θα προκύψει μέσω της Εκλογικής Διαδικασίας μιας και όλοι αυτοί θα διωχθούν για ΕΣΧΑΤΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ και οι υπογραφές τους δεν θα έχουν κανένα νόημα για κανέναν.   

             Γι’ αυτό και ο πρόεδρος του Eurogroup έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην «ιδιοκτησία του προγράμματος»: Να η δήλωσή του: «Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε την ελληνική ιδιοκτησία της διαδικασίας μεταρρύθμισης πέρα από το τέλος του προγράμματος ΕΜΣ. Αυτή η άσκηση είναι καθοριστική για το μέλλον της Ελλάδας. Με βάση την εμπειρία μας σε άλλες χώρες του προγράμματος -δηλαδή στη χώρα που γνωρίζω καλύτερα- η ιδιοκτησία είναι κρίσιμη για τη βιωσιμότητα της τρέχουσας οικονομικής ανάκαμψης στην Ελλάδα.»

Τι εννοούσε μ’ αυτή τη δήλωση ο κ. Σεντένο; Μα πολύ απλά αυτό που τον ενδιέφερε ήταν η διαδικασία νομιμοποίησης των μνημονιακών πολιτικών κι όχι η ουσία του προγράμματος. Ότι δήθεν δεν επιβάλλονται με εκβιασμούς όρους καταλύοντας την εθνική κυριαρχία και τη συνταγματική έννομη τάξη της χώρας από τις Βρυξέλλες και τους «θεσμούς», αλλά αποκλειστικά με ευθύνη και απόφαση της εγχώριας κυβέρνησης και του κοινοβουλίου.

Είναι όμως έτσι; Ασφαλώς και όχι γιατί η Ιστορία μας δείχνει ακριβώς το Αντίθετο. Ας δούμε τι έγινε στην Πορτογαλία τον Ιούνιο του 2014 που εγκατέλειψε το τριετές μνημόνιο. Τον Ιούνιο λοιπόν του 2014, η Πορτογαλία εγκατέλειψε το τριετές μνημόνιο κάτω από το βάρος ισχυρότατων λαϊκών αντιδράσεων και τον κίνδυνο να επικρατήσουν πολιτικά οι επιλογές της εξόδου από το ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από τότε υποτίθεται η Πορτογαλία πορεύεται χωρίς μνημόνια και προσφεύγοντας σε δανεισμό από τις αγορές.

Έτσι, πούλησαν το παραμύθι στο λαό της Πορτογαλίας, ότι η χώρα τους ανέκτησε την εθνική της κυριαρχία. Είναι έτσι; Ασφαλώς και όχι.  Η Πορτογαλία τελεί τώρα υπό καθεστώς «εποπτείας μετά το πρόγραμμα» (PPS) μέχρις ότου το 75% τουλάχιστον της χρηματοδοτικής βοήθειας που έχει λάβει επιστραφεί. Το καθεστώς PPS μπορεί να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το 2026. Σκοπός του PPS είναι να μετρηθεί η ικανότητα της Πορτογαλίας να εξοφλήσει τα εκκρεμή της δάνεια στον ευρωπαϊκό μηχανισμό χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSM) και στον ευρωπαϊκό μηχανισμό χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF).

Μήπως η κατάσταση στην Πορτογαλία καλυτέρευσε; Ασφαλώς και όχι. Το μόνο που κατάφεραν ήταν να διογκώσουν εικονικά το  ΑΕΠ και το ακόμη πιο εικονικό δημοσιονομικό πλεόνασμα. Το χρέος της Πορτογαλίας εξακολουθεί να καλπάζει και μάλιστα με όλο και πιο δυσμενείς όρους εξυπηρέτησης και τα νοικοκυριά βυθίζονται στην ανέχεια.

Για του λόγου το αληθές ας δούμε παρακάτω το Διάγραμμα Δ.1 που με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ  παρουσιάζει την κατάσταση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών σε Ευρωζώνη, Πορτογαλία και Ελλάδα.

Μήπως όμως υπάρχει η πραγματική πιθανότητα να υπάρξει ανάκαμψη στην Ελληνική Οικονομία; Όσο υπήρξε στη Πορτογαλική Οικονομία άλλο τόσο θα υπάρξει και στην Ελληνική. Και αυτό γιατί μια οικονομία είναι βιώσιμη και έχει τη δυνατότητα ανάκαμψης σε επίπεδο επενδύσεων, αν και εφόσον το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών όχι μόνο μπορεί να καλύψει τις βασικές καταναλωτικές δαπάνες του, αλλά περισσεύει με όρους ροπής προς αποταμίευση. Αν το διαθέσιμο εισόδημα δεν δημιουργεί ροπή προς αποταμίευση τότε δεν υπάρχει δυναμική ανάκαμψης-ανάπτυξης και η οικονομία θα δοκιμάζεται από «αποεπένδυση». Δηλαδή από χαμηλό επίπεδο επενδύσεων και συνακόλουθα από χαμηλό επίπεδο απασχόλησης.

Ας δούμε παρακάτω το Διάγραμμα Δ.2. Μας δείχνει ακριβώς αυτή την πραγματικότητα, βασισμένο σε διαθέσιμα στοιχεία από την Παγκόσμια Τράπεζα. Το επίπεδο του Ακαθάριστου Σχηματισμού Κεφαλαίου, δηλαδή του συνόλου των επενδύσεων, παρουσιάζει σοβαρή υποχώρηση ακόμη και στο σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης. Ενώ η Πορτογαλία και η Ελλάδα έχουν οδηγηθεί στο χαμηλότερο επίπεδο της μεταπολεμικής τους ιστορίας.

Ο λόγος που γίνονται αυτά είναι γιατί τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Πορτογαλία οι οικονομίες τους δεν παράγουν εισόδημα, ικανό για να καλύψουν τα νοικοκυριά  τις βασικές τους καταναλωτικές ανάγκες και να περισσεύει κάτι για αποταμίευση. Και όταν λέμε αποταμίευση δεν εννοούμε ότι θα γεμίζουν οι τράπεζες από καταθέσεις. Αλλά στη δυνατότητα των νοικοκυριών να μπορούν να αλλάζουν συχνά την οικοσκευή τους αλλά και την επίπλωση του σπιτιού τους, να πάνε διακοπές για περισσότερες από 10 μέρες το καλοκαίρι και το χειμώνα. Πως αλλιώς άλλωστε θα υπάρξει παραγωγή και θέσεις εργασίας;

Ειδικά στην Ελλάδα η αρνητική ροπή αποταμίευσης δεν έχει φτάσει μόνο σε ιστορικά ρεκόρ για ολόκληρη την μεταπολεμική ιστορία της χώρας, αλλά και σε σύγκριση με το σύνολο των υπολοίπων χωρών του ΟΟΣΑ. Με άλλα λόγια τα νοικοκυριά στην Ελλάδα έχουν το μεγαλύτερο δείκτη αρνητικής αποταμίευσης από όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ. Το 2016 η Ελλάδα βρέθηκε στο -16,95% του διαθέσιμου εισοδήματος του μέσου νοικοκυριού, ενώ το 2017 σημείωσε νέο ρεκόρ υπερβαίνοντας το -18%!

Μετά από όλα αυτά συμπεραίνουμε ότι η αρνητική ροπή προς αποταμίευση συνιστά το πρωτογενές έλλειμμα του οικογενειακού προϋπολογισμού. Και αφού ο οικογενειακός προϋπολογισμός έχει πρωτογενές έλλειμμα πάνω σ’ αυτό θεμελιώνονται όλα τα άλλα ελλείμματα της οικονομίας. Τα ελλείμματα των επενδύσεων, τα ελλείμματα της απασχόλησης, τα ελλείμματα της δημοσιονομικής διαχείρισης.

Όσο δεν ασχολούμαστε με την αύξηση του εισοδήματος αλλά το μόνο που μας νοιάζει είναι να φτιάξουμε μερικές θέσεις εργασίας των 400 Ευρώ και μάλιστα για 8 μήνες, με αποτέλεσμα το  έλλειμμα του οικογενειακού προϋπολογισμού να μην μετατρέπεται σε καθαρό πλεόνασμα, δηλαδή σε θετική ροπή προς αποταμίευση, δεν μπορούν ουσιαστικά να καλυφθούν τα ελλείμματα των επενδύσεων, της απασχόλησης και του κράτους. Το μόνο που πετυχαίνει μια οικονομία που κυνηγά δημοσιονομικά πλεονάσματα βαθαίνοντας το έλλειμμα του οικογενειακού προϋπολογισμού, είναι να  βαθαίνει και το έλλειμμα  των επενδύσεων.

Τι μένει λοιπόν για την εξεύρεση χρήματος; Μα φυσικά μόνο ο δανεισμός. Η εκτίναξη του δανεισμού και το ξεπούλημα όλων των περιουσιακών στοιχείων της χώρας. Μόνο που αυτός είναι ο ορισμός μιας μη βιώσιμης οικονομίας με τριτοκοσμικά χαρακτηριστικά, όπου ελλείψει εγχώριας αγοράς και εσωτερικής συσσώρευσης παραγωγικού κεφαλαίου, το οργανωμένο έγκλημα σ΄ όλα τα επίπεδα αποδεικνύεται περισσότερο ελκυστικό για την πολιτική και οικονομική ελίτ απ’ οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα.

Κι έτσι πολύ σύντομα έχουμε την αντιστροφή της σχέσης εγκλήματος και οικονομίας της αγοράς. Δεν είναι το έγκλημα απόρροια της οικονομίας της αγοράς, αλλά η οικονομία ως απόρροια του πιο αδίστακτου οργανωμένου και διαπλεκόμενου εγκλήματος που έχει γνωρίσει ποτέ η χώρα σ΄ ολόκληρη την ιστορία της. Αυτή την μεταμνημονιακή εποχή για την Ελλάδα προετοιμάζουν εταίροι δανειστές και εταίρες εντολοδόχοι. Ένα Ελ Ντοράντο εγκλήματος στο όνομα της ανάπτυξης.

 * ΒΑΣΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΝΑΠΛ. ΜΕΛΟΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ε.ΠΑ.Μ.