Δεν χωνεύονται με τίποτα οι συγχωνεύσεις

ΑΝΑΒΡΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΚΑ boubouka@enet.gr  

Οι συνενώσεις και οι καταργήσεις δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων κινητοποιούν γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς, ιδίως στην επαρχία, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι θα υποβαθμιστεί η παρεχόμενη παιδεία και θα ερημώσουν ολόκληρα χωριά

Με κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες αντιδρούν πολλές τοπικές κοινωνίες στα σενάρια περί μαζικών καταργήσεων και συγχωνεύσεων σχολείων. Σε κάποιες περιπτώσεις φαίνεται πως πέτυχαν να επηρεάσουν μερικώς τις εισηγήσεις των διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης προς τους περιφερειακούς διευθυντές, περιορίζοντας τον αριθμό των σχολείων που προτάθηκε να κλείσουν, αφού διαπιστώθηκε ότι τα ποσοτικά κριτήρια που έθετε το υπουργείο συχνά οδηγούσαν σε αδιέξοδο. Αλλού, όμως, οι εσηγητές έμειναν πιστοί στα λογιστικά κριτήρια που έθεσε το υπουργείο και υπάρχουν φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης που ετοιμάζονται να απαντήσουν ακόμη και με νομικές προσφυγές κατά του κράτους.

Περίπου 18% των σχολείων της Αιτωλοακαρνανίας (12 από τα 91) πρόκειται να καταργηθούν ή να συγχωνευτούν. Οι αντιδράσεις φαίνεται πως απέτρεψαν την κατάργηση 4 γυμνασίων και λυκείων, αλλά στη λίστα παραμένουν απομακρυσμένα σχολεία όπως το γυμνάσιο του Αγίου Βλασίου με 15 μαθητές που πρέπει να ταξιδεύουν 40 χιλιόμετρα στο βουνό. Με περίπου 40 μαθητές το καθένα προτείνεται να κλείσουν τα γυμνάσια Κάτω Μακρινούς, Γαβαλούς, Ματαράγκα Μοναστηρακίου, Μαλεσιάδας, και Σαρδηνίων. «Ολες αυτές οι περιοχές είναι αγροτικές και κτηνοτροφικές και ο φόβος μας είναι ότι αρκετά παιδιά θα αναγκαστούν να κόψουν το σχολείο αντί να διανύουν μεγάλες αποστάσεις καθημερινά» εξηγεί ο Φώτης Παπουτσής, πρόεδρος της Β' ΕΛΜΕ Αιτωλοακαρνανίας.

Αυτό συζητείται στη Θεσσαλία, μία από τις πρώτες περιοχές όπου οι αντιδρώντες συσπειρώνονται διαμορφώνοντας κοινό μέτωπο εναντίον του κλεισίματος σχολείων. Στα Τρίκαλα, για παράδειγμα, στο όνομα της «ποιοτικής.... αναβάθμισης της παρεχόμενης εκπαίδευσης» που ευαγγελίζεται το υπουργείο Παιδείας, ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων πρότεινε να κλείσουν 7 γυμνάσια της υπαίθρου του νομού. Κι ενώ οι μαθητές πρέπει να διανύουν έως και 45 λεπτά για να πάνε σε σχολεία αστικών κέντρων, τα δικά τους, που χτίστηκαν όλα την τελευταία εικοσαετία, θα εκκενωθούν.

Στην Πύλη Τρικάλων, με 20.000 κατοίκους, στόχος είναι να απομείνει μόνο ένα από τα τρία γυμνάσια, τα οποία εξυπηρετούν και περιφερειακά χωριά. Στα κεντρικά σχολεία των Τρικάλων θα διοχετευθούν οι μαθητές των γυμνασίων Μεγάρχης, Ριζώματος και Μεγαλοχωρίου, καθώς και του Ζάρκου Φαρκαδώνας. Για κλείσιμο πάει πιθανότατα και το γυμνάσιο της ορεινής Οξύνειας.

«Ολα αυτά τα σχολεία, έχουν 35 έως 80 μαθητές, υπερσύγχρονο εξοπλισμό, εργαστήρια, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων και υπολογιστή για κάθε παιδί. Λένε ότι θα τα κλείσουν για να στείλουν τα παιδιά στα Τρίκαλα. Ομως η μεταφορά 35 παιδιών καθημερινά (3 ευρώ ανά παιδί) θα κοστίζει 18.000-20.000 ευρώ, ενώ το λειτουργικό κόστος ενός γυμνασίου είναι 10.000-12.000. Δηλαδή το Δημόσιο θα ζημιωθεί κι από πάνω» εξηγεί ο Σπ. Τσιγάρας, πρόεδρος της ΕΛΜΕ Τρικάλων.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το περιφερειακό συμβούλιο Θεσσαλίας ετοιμάζεται να προσφύγει στον εισαγγελέα εναντίον των εισηγήσεων για καταργήσεις σχολείων -όποτε αυτές κατατεθούν επισήμως- δεδομένου ότι αυτές θα έχουν ληφθεί χωρίς τη συγκατάθεση των περιφερειακών και δημοτικών επιτροπών, που βάσει του άρθρου 282 του ν. 3852/2010 («Καλλικράτης») ασκούν μεταβατικές αρμοδιότητες για θέματα κατάργησης σχολείων.

Αύξηση της μαθητικής διαρροής φοβούνται και στην Αρκαδία, όπου κάποια σχολεία ήδη έχουν μαθητές που κάνουν 25-30 λεπτά δρόμο από τα χωριά τους ώς τα κοντινότερα σχολεία και τώρα αυτά προτείνεται να μεταφερθούν ακόμη πιο μακριά (έως και 45 λεπτά επιπλέον). Οι προθέσεις των στελεχών του υπουργείου για το νομό δεν είναι σαφείς, αλλά αναμένεται να επανέλθουν τουλάχιστον οι προτάσεις για καταργήσεις 5-6 σχολείων της ορεινής Γορτυνίας, που συζητούνταν από το 2005 και είχαν αναβληθεί επ' αόριστον το 2009.

Στη Χαλκιδική η σκέψη που υπήρχε να κλείσει το γυμνάσιο Στρατωνίου επειδή έχει «μόνο» 30 μαθητές εκτιμάται ότι ίσως εγκαταλειφθεί, αφού «τα παιδιά θα μπορούσαν να μετεγγραφούν είτε σε ένα ορεινό σχολείο 25 χιλιόμετρα μακριά και με πολύ κακό οδικό δίκτυο, είτε προς την Ιερισσό, που απέχει 17 χιλιόμετρα αλλά όπου οι μαθητές είναι ήδη στοιβαγμένοι σε υπερκορεσμένα τμήματα μέσα σε αίθουσες "τυφλές", σαν φωταγωγούς» αναφέρει η Ιωάννα Στίνη, πρόεδρος της Ενωσης Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΕΛΜΕ) Χαλκιδικής.

Καθοριστικοί όροι βάσει των οποίων προτείνονται οι καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολείων έρχονται σε αντίθεση με το νόμο 1566/1985 (περί εκπαίδευσης), ο οποίος ορίζει ότι οι σχολικές μονάδες πρέπει να είναι μικρές και αποθαρρύνει την υπερσυγκέντρωση μαθητικών πληθυσμών σε μεγάλα συγκροτήματα σαν αυτά που επιχειρείται να διαμορφωθούν. Η ανησυχία για τέτοιες υπερσυγκεντρώσεις είναι μεγαλύτερη σε περιοχές όπως η Καλλιθέα Αττικής, όπου το 40% του μαθητικού πληθυσμού είναι μετανάστες και παλιννοστούντες. «Εκεί οι κοινωνικοί ιστοί είναι διασπασμένοι, η πολυπολιτισμικότητα είναι εντονότερη και τώρα πάνε να φτιάξουν σχολεία -π.χ. τη φημολογούμενη συγχώνευση των σχολείων του Αγίου Νικολάου- όπου οι εκπαιδευτικοί και τα παιδιά δεν θα γνωρίζονται μεταξύ τους και η εκπαιδευτική διαδικασία θα διαρραγεί» εκτιμά η Μαρία Δανιήλ, πρόεδρος της ΕΛΜΕ Νέας Σμύρνης, Καλλιθέας, Μοσχάτου.

«Το πρότυπο των "σχολείων-μαμούθ" φαντάζει ακόμα πιο απρόσωπο στην επαρχία, όπου έχουμε συνηθίσει το πολύ σε συγκροτήματα 250 μαθητών» εξηγεί ο Κωνσταντίνος Αντωνιάδης, πρόεδρος της ΕΛΜΕ Καβάλας. Εκεί σχεδιάζεται να συγχωνευθούν τα 1ο και 4ο λύκειο, αθροίζοντας τους μαθητές σε 400. Τα σχέδια για άλλες δύο συγχωνεύσεις (3ο-5ο λύκειο και 1ο-4ο γυμνάσιο) εγκαταλείφθηκαν όταν διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν υποδομές να στεγάσουν τα σχολεία των 450 μαθητών που θα προέκυπταν. «Ηταν μια βεβιασμένη ενέργεια να αλλάξουν το σχολικό χάρτη της Ελλάδας σε 20 μέρες. Πρώτη φορά, όμως, κινητοποιήθηκαν και συντονίστηκαν όλοι και μαζί οι σύλλογοι και οι ενώσεις γονέων που συνειδητοποίησαν τι επιχειρείται να γίνει» λέει ο ίδιος. 

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ