Ερχεται νέο ασφαλιστικό με δραστική περικοπή των επικουρικών συντάξεων

Μείωση ελλειμμάτων σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, αλλά οι εκτιμήσεις είναι επισφαλείς

 Της Χριστινας Kοψινη

Νέο ασφαλιστικό αναμένεται να ξεκινήσει μετά το Πάσχα, αυτή τη φορά από τη δραστική περικοπή των επικουρικών συντάξεων. Οι μεγάλες δανειακές ανάγκες που προκύπτουν για τα Ταμεία του Δημοσίου, αλλά κυρίως το αβέβαιο περιβάλλον στο οποίο χτίζεται το νέο ασφαλιστικό στον ιδιωτικό τομέα, οδηγούν αναπόφευκτα σε νέες παρεμβάσεις. 

Ο γρίφος δεν λύθηκε ούτε χθες, κατά την παρουσίαση στη Βουλή των αναλογιστικών μελετών για ΙΚΑ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ από τον αναπληρωτή υπουργό κ. Γ. Κουτρουμάνη. Παρότι τα συμπεράσματα της μελέτης είναι θετικά για τη βιωσιμότητα των Ταμείων, τόσο η έλλειψη στοιχείων όσο κυρίως η αναγνώριση των ευαίσθητων παραδοχών -όπως είναι η (αβέβαιη σε συνθήκες ύφεσης) αύξηση των εσόδων από την εισφοροδιαφυγή και η αύξηση του ΑΕΠ- οδήγησαν και τον κ. Κουτρουμάνη να παραδεχθεί ότι «ασφαλής πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει ούτε για το 2015. Τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν προς το χειρότερο ή το καλύτερο... αλλά με αυτά τα δεδομένα (μείωση εισφοροδιαφυγής) δεν χρειάζονται αλλαγές στα όρια ηλικίας και στις συντάξεις».

Πάντως, οι μελέτες της εθνικής αναλογιστικής αρχής για τις επιπτώσεις της τελευταίας μεταρρύθμισης στα τρία μεγαλύτερα Ταμεία, προβλέπει σχεδόν μηδενισμό του ελλείμματος στο ΙΚΑ, ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι το 2025, αύξηση μόλις 0,34% στον ΟΑΕΕ, δραστική μείωση της μέσης ετήσιας σύνταξης και μείωση κατά 1,24% των παροχών του ΙΚΑ και κατά 0,95 των παροχών του ΟΓΑ ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι το 2060. 

Οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η αύξηση των δαπανών για συντάξεις δεν θα ξεπεράσει το 2,5% μέχρι το 2060. Για το ΙΚΑ το ετήσιο έλλειμμα δεν θα ξεπεράσει το 1,65% το 2060 (στο 0,65% το 2011 από 1,25%). Για τον ΟΑΕΕ η αύξηση της δαπάνης για συντάξεις μειώνεται στο 1,33% του ΑΕΠ το 2020 (από 1,63%), ενώ μεγάλη μείωση προβλέπεται και για τον ΟΓΑ (από το 1,93% του ΑΕΠ το 2009 στο 0,34% για το 2060).

Βάσει αυτών των συμπερασμάτων, ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας επιβεβαίωσε χθες στα μέλη της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής ότι δεν χρειάζονται επιπλέον παρεμβάσεις στην κύρια σύνταξη. Στις μελέτες δεν περιλαμβάνονται τα ειδικά Ταμεία και οι νέες γενεές του δημοσίου τομέα που θα ενταχθούν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από 1.1.2011. Επίσης, δεν υπολογίζεται η δαπάνη για τους ανασφάλιστους υπερήλικες. Επιπλέον, όπως υπογραμμίζει και η Εθνική Αναλογιστική Αρχή (ΕΑΑ) «υπάρχει μεγάλη χρονική υστέρηση ως προς την ολοκλήρωση των απολογιστικών οικονομικών καταστάσεων, με συνέπεια να υπάρχει αβεβαιότητα για την πορεία του οικονομικού αποτελέσματος (συνήθως έλλειμμα) των Φορέων». 

όσο αυτή η αδυναμία όσο και οι σοβαρές ελλείψεις των Ταμείων που δεν διαθέτουν επαρκή στοιχεία οδήγησαν την ΕΑΑ στην επισήμανση πως «ουδεμία ευθύνη φέρει για την ορθότητα και την πληρότητα των δεδομένων που της παρασχέθηκαν από τους φορείς».

Ειδικότερα, από την τεχνική ανάλυση των στοιχείων για την επίπτωση της μεταρρύθμισης προκύπτουν τα εξής:

- Βελτίωση (οριακή) της ασφαλιστικής σχέσης. Από το 0,41 που είναι η αναλογία συνταξιούχων προς τους εισφέροντες το 2010, μειώνεται στο 0,40 το 2018 και καταλήγει στο 0,77 το 2060 (0,79 για τον ΟΑΕΕ). Χωρίς τα μέτρα θα παρέμενε στο 0,43 το 2018, θα διατηρούσε υψηλές τιμές (έως 0,96) μέχρι το 2055 και θα κατέληγε στο 1,01 το 2060. Ομως, το σενάριο αυτό προϋποθέτει αύξηση των εν ενεργεία εργαζομένων και κυρίως μείωση των συνταξιούχων από το 2014. Μάλιστα για το 2011 υπολογίζει ότι η αύξηση των συνταξιούχων στο ΙΚΑ θα είναι μόλις 10.000 παραπάνω!

- Αξιοσημείωτη μείωση των συνταξιοδοτικών παροχών ως ποσοστού του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται στο 4,72% του ΑΕΠ το έτος 2060 (7,16% χωρίς τη μεταρρύθμιση) ενώ από το 2012 μέχρι και το 2020 πέφτει στο 3,12% (έναντι 4,02% στο προ μεταρρύθμισης σενάριο).

- Δραστική μείωση (σχεδόν στο μισό από το 2012) του ετήσιου ελλείμματος του ΙΚΑ ως ποσοστού του ΑΕΠ. Το 2013 το ποσοστό του ελλείμματος αναμένεται να είναι 0,41% του ΑΕΠ (έναντι 1,29% στο προ μεταρρύθμισης σενάριο), ενώ το 2060 υπολογίζεται ότι δεν θα υπερβεί το 1,65% ικανοποιώντας και τη δέσμευση που έχει αναλάβει η κυβέρνηση στην Ε.Ε. Απαραίτητες παραδοχές για το συγκεκριμένο σενάριο αποτελεί η υπόθεση ότι οι εισφορές θα βαίνουν αυξανόμενες (με περίπου, 250 εκατομμύρια από το 2011 και 400 εκατομμύρια επιπλέον το 2012).

- Δραστική μείωση της μέσης ετήσιας σύνταξης (στα 9,860 ευρώ από το 2011 έναντι 11.450 ευρώ στο προ μεταρρύθμισης σενάριο). Από το 2015 η μέση σύνταξη διαμορφώνεται στα 9.173 ευρώ έναντι 12.558 ευρώ.

- Αύξηση του αναλογικού τμήματος της σύνταξης ως ποσοστού του συνόλου της σύνταξης (από 11% έως 19% την περίοδο 2016 έως 2020 μέχρι το 30% το 2025 και το 72% το 2060).

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ