«Ούτε ενιαίο, ούτε μισθολόγιο»

• Σε πτωχολόγιο οδηγεί η κυβέρνηση τους δημόσιους υπαλλήλους 

ΑΡΘΡΟ-ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ 
του  Κώστα Διον. Κορδάτου*

Τώρα (προχτές) άρχισαν οι υπάλληλοι του δημοσίου να βιώνουν τη σκληρή πραγματικότητα του νέου πτωχολόγιου, αφού λόγω των αναδρομικών κρατήσεων της εισφοράς (υποτίθεται) υπέρ των ανέργων, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη έφτασε κατά 100 ευρώ μικρότερο. Από το επόμενο 15ήμερο η ιστορία συνεχίζεται με την (αναδρομική και πάλι) μείωση του κινήτρου απόδοσης και διαφόρων άλλων επιδομάτων, που έρχεται να προστεθεί στην κατά τουλάχιστον 30% απώλεια των εισοδημάτων τους από την εφαρμογή του Μνημονίου.
Σαν να μην έχει καμιά επαφή με την πραγματικότητα, η κυβέρνηση συνεχίζει να μιλάει για «ορθολογική και δίκαιη μεταρρύθμιση» και οι πρόθυμοι υποστηριχτές της στα μίντια επιμένουν (ακόμα) ότι οι χαμηλόμισθοι δημόσιοι υπάλληλοι θα πάρουν… αύξηση! Άλλωστε, αυτός είναι ο ισχυρισμός της κυβέρνησης για περισσότερο από ένα χρόνο τώρα. Αυτό προσπαθούν να μας πείσουν και οι συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ στους χώρους του δημοσίου. Όσοι όμως περίμεναν το ενιαίο μισθολόγιο για να δουν την «αποκατάσταση των αδικιών», κατάλαβαν με τον πλέον οδυνηρό τρόπο ότι, είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα, η πολιτική είναι η ίδια: περικοπές, απολύσεις, κατάργηση εργασιακών δικαιωμάτων και ατομικές σχέσεις εργασίας με την ώρα (αλλά Αμέρικα!) δηλαδή πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. 

Αυτό, το τελευταίο είναι και η ουσία του νομοσχεδίου που ετοιμάζει η κυβέρνηση: οι ρυθμίσεις δεν θα αφορούν τόσο το ύψος των αποδοχών των υπαλλήλων–οι πιο πρόσφατες περικοπές ψηφίστηκαν σε......... αιφνιδιαστική τροπολογία μέσα στον Αύγουστο, αποδεικνύοντας ότι το κόψιμο των μισθών δεν περιμένει κανένα ενιαίο μισθολόγιο-αλλά ο τρόπος «κτήσης» του μισθού και οι ίδιες οι εργασιακές σχέσεις είναι στο βάθος ο στόχος. Η συζήτηση, όπως διεξάγεται εδώ και πολύ καιρό, κάνει κύκλους γύρω από το πόσες θα είναι ή δεν θα είναι οι περικοπές, χάνοντας ακριβώς την ουσία του θέματος. Θέλει με τον τρόπο αυτό η κυβερνητική προπαγάνδα να εδραιώσει μια ισχνή αυτοπεποίθηση στους δημόσιους υπαλλήλους (γίνεται ήδη μια τέτοια συζήτηση μέσα στα σχολεία και στις υπηρεσίες) και σε όλους τους πολίτες γενικότερα και να τους πείσει ότι ο τελικός μισθός που δικαιούται ένας εργαζόμενος σήμερα στη δήθεν… οικονομική συγκυρία είναι θέμα στατιστικών πινάκων. Μερικοί μάλιστα έντεχνα προωθούν επιμέρους θέματα, με σαφή συντεχνιακή διάσπαση, μοιράζοντας ψεύτικες ελπίδες για κλαδική ή την ατομική σωτηρία ώστε να καθηλωθούν οι συνειδήσεις και οι προσδοκίες των εργαζομένων, αφού στόχος τους είναι η παραίτηση από κάθε διεκδίκηση αύξησης στους μισθούς μας. Δεν θέλουν να δυσκολέψουμε την κυβέρνηση, το τραπεζικό σύστημα και τους τοκογλύφους δανειστές της χώρας!

 Αποτέλεσμα, ο ίδιος ο μισθός όχι απλώς δεν θα είναι ίσος ή «ενιαίος», αλλά αντιθέτως θα είναι ατομικός: πέραν του βασικού μισθού πείνας, οι τελικές αποδοχές θα διαμορφώνονται με βάση την αποδοτικότητα του κάθε υπαλλήλου όπως αυτή θα μετριέται από τον προϊστάμενο, την αποδοτικότητα της Υπηρεσίας του με βάση τους στόχους που θα έχουν τεθεί από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία και πάει λέγοντας. 
Η αυτόματη μισθολογική ωρίμανση, παρότι ισχύει και στον ιδιωτικό τομέα (τριετίες), καταργείται στον δημόσιο: προϋπόθεση για να πάρει ο υπάλληλος κλιμάκιο είναι η αξιολόγησή του, ενώ σε διαδοχικές «μη επαρκείς» αξιολογήσεις θα ακολουθεί η απόλυση.
  Ο αξιοπρεπής μισθός από υποχρέωση του κράτους μετατρέπεται σε «λάφυρο» για όσους θα συμμορφώνονται προς τας υποδείξεις. Αυτός ο τρόπος υπολογισμού του μισθού, μέσω της σύνδεσής του με την «αποδοτικότητα», θα εντείνει τις σχέσεις εξάρτησης και φόβου μεταξύ των υπάλληλων και των προϊσταμένων τους, τον αυταρχισμό και τον αναγκαστικό ενστερνισμό των στόχων που θέτουν οι πολιτικές ηγεσίες για τον δημόσιο τομέα. Δεύτερη αλλαγή είναι η αποκοπή των υπαλλήλων από την οργανική τους θέση σε έναν οργανισμό, φορέα ή υπουργείο και η ενοποίηση ειδικοτήτων και κλάδων.

Οι υπάλληλοι θα λογίζονται ως υπηρετούντες γενικά στο δημόσιο, ώστε να μπορούν να μετακινούνται από υπηρεσία σε υπηρεσία ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες και να ελαχιστοποιηθούν οι αναγκαιότητες για νέο προσωπικό. Προϋπόθεση για την αλλαγή αυτή είναι να υπάρξουν ενιαίες ειδικότητες και κλάδοι στο δημόσιο, ώστε να μπορούν οι διοικητικοί υπάλληλοι, οι φύλακες, οι εργατοτεχνίτες, το επιστημονικό προσωπικό κ.λπ. να μετακινηθούν εύκολα σε άλλα Υπουργεία, υπηρεσίες, ακόμη και νομούς, κάτι που σήμερα δεν επιτρέπεται χωρίς την αίτηση του ίδιου του υπαλλήλου. Κατόπιν όλων αυτών, είναι απλώς αστείο να επικαλείται κανείς τη συνταγματική κατοχύρωση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων.

Το «τυράκι» στη φάκα είναι η σύνδεση του μισθού με τον βαθμό. Καταρχάς, αυτό θα οριστικοποιήσει τη μισθολογική καθήλωση όλων των κλάδων υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ «κλείνει το μάτι» στους υπαλλήλους πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και κατόχους τίτλων σπουδών ότι ανεβαίνοντας στην υπαλληλική ιεραρχία θα καταφέρουν να αυξήσουν τις αποδοχές τους. Όλη η υστερία για τα «αντικειμενικά προσόντα» που από δω και πέρα θα μετράνε για την προαγωγή των υπαλλήλων προσπαθεί να μας κάνει να ξεχάσουμε τη συνέντευξη στην επιλογή προϊσταμένων, που ισχύει ξανά, τις διαδοχικές αξιολογήσεις, την αλλαγή στο πειθαρχικό δίκαιο που θα καθιστά πολύ πιο εύκολη και απρόσωπη τη δίωξη υπαλλήλων ακόμη και για λόγους φρονήματος το οποίο μας παραπέμπει σε εποχές Πιουριφόι! Όλα και όλοι στο γύψο. Πλήρης αφωνία στη δημόσια ζωή!
Αναγκαστική εντατικοποίηση της εργασίας, χτύπημα κάθε εργασιακού δικαιώματος, κυνήγι του μπόνους: πράγματι η κυβέρνηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξισώσει δημόσιο και ιδιωτικό τομέα: στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή.

 Το χάπι της «προσωπικής διαφοράς»
Δεν θα υπάρχουν εξαιρέσεις στις περικοπές

H τελευταία πράξη στο σίριαλ του ενιαίου μισθολογίου είναι η λεγόμενη «προσωπική διαφορά» που θα δοθεί στους υπαλλήλους στη θέση των ειδικών επιδομάτων που βαίνουν προς κατάργηση. Το ποσό θα είναι ανάλογο με τις σημερινές αποδοχές των υπαλλήλων, για να πέσει και η τελευταία αμφιβολία ότι πρόκειται να αρθούν οι μισθολογικές διαφοροποιήσεις. Γιατί άλλωστε; Μήπως δεν ήταν το ίδιο το ΠΑΣΟΚ που ψήφισε και τα προηγούμενα «ενιαία» μισθολόγια για να μοιράσει επιδόματα και αμοιβές κάτω από το τραπέζι την επόμενη ακριβώς μέρα; Μήπως δεν ήταν διαδοχικά οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που κρατούσαν καθηλωμένους τους μισθούς στο δημόσιο και έκαναν πολιτική με τα επιδόματα;

Η «προσωπική διαφορά» ήρθε στο προσκήνιο όταν ο –γνωστός και μη εξαιρετέος– κ. Γρίβας, ως κυβερνητικός εκπρόσωπος, πρόεδρος της ομοσπονδίας των εφοριακών, «άδειασε» τη διήμερη απεργία που είχε εξαγγείλει για το μισθολόγιο, διαβεβαιώνοντας τους συναδέλφους του ότι μέσω της «προσωπικής διαφοράς» θα γλιτώσουν μεγάλο μέρος των εισοδημάτων τους. Όπως και πολλοί άλλοι συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ στο δημόσιο, ο πρόεδρος των εφοριακών παίζει πολύ καλά το παιχνίδι της κυβέρνησης, που προσπαθεί να διασπάσει τους δημοσίους υπαλλήλους και να χρυσώσει το χάπι του νέου μισθολογίου. Το ίδιο και οι διαβεβαιώσεις ότι το μισθολόγιο θα εφαρμοστεί στους νεοεισερχόμενους υπαλλήλους. Για όποιον διαβάζει πίσω τα ψιλά γράμματα, η σταδιακή προσαρμογή του μισθολογίου σε διάστημα 6-7 χρόνων σημαίνει σε απλά λόγια ότι για τα επόμενα 6-7 χρόνια, χωρίς να χρειαστεί να ψηφιστεί κανένας επιπλέον νόμος, οι μισθοί στο δημόσιο θα μειώνονται συνεχώς, μέσω της σταδιακής μείωσης του ποσού της «προσωπικής διαφοράς»! Δηλαδή θα εξανεμίζεται ο μισθός και θα είμαστε και ευχαριστημένοι.

Οι εφοριακοί, που σήμερα παρουσιάζονται ως «ευνοημένοι» από τη ρύθμιση αυτή, στην πραγματικότητα σκάβουν το λάκκο τους: αν το νομοσχέδιο περάσει, το επόμενο βήμα είναι η μέτρηση της «αποδοτικότητάς» τους με βάση το πόσους φόρους εισπράττουν, το κόψιμο των αποδοχών τους, η απόδοση της είσπραξης φόρων σε ιδιώτες και η διάλυση του κλάδου τους. Όταν θα καταλάβουν τι έχει συμβεί, θα είναι πολύ αργά. Όποιος κλάδος ελπίζει να τη «βολέψει» με τον παλιό γνωστό τρόπο, θα καταλάβει με οδυνηρό τρόπο τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται.

Παγίδα η μέτρηση της αποδοτικότητας 

H μέτρηση της αποδοτικότητας στο δημόσιο δεν είναι ουδέτερο μέγεθος. Καταρχάς εξαρτάται από τους στόχους που μπαίνουν. Ειδικά στην παρούσα συγκυρία, είναι προφανές ότι οι στόχοι της «δημοσιονομικής εξυγίανσης» με κόψιμο κάθε κοινωνικής παροχής, η ιδιωτικοποίηση τομέων του δημοσίου και η λειτουργία όλου του δημόσιου τομέα προς όφελος των πιστωτών της χώρας, είναι στόχοι στους οποίους κάθε δημόσιος υπάλληλος οφείλει να αντιταχθεί. Μόνο που η «ποινή» για την όποια αντίσταση δεν θα είναι πλέον απλώς η μη προαγωγή του σε ανώτερες θέσεις της διοίκησης, αλλά και το μηνιαίο κόψιμο των αποδοχών του.

Πόσο εύκολα θα «τολμήσουν» να μην εισπράττουν το εισιτήριο των ασθενών στα νοσοκομεία, να μην εφαρμόσουν τον νόμο της Διαμαντοπούλου στα πανεπιστήμια, να μην συγχωνεύσουν τμήματα στα σχολεία οι δάσκαλοι, όταν γνωρίζουν ότι όλα αυτά θα έχουν άμεση επίπτωση στον ίδιο τον μισθό τους;
Αλήθεια πως θα μετρούν την αποδοτικότητα των εκπαιδευτικών οι νέοι διευθυντές των σχολείων; Με το πόσα διαγωνίσματα έβαλαν το μήνα; Ή με το πόσοι μαθητές εισήχθησαν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από τη κάθε σχολική μονάδα; ή ακόμα το πιο ακραίο με πόσους χορηγούς προσέλκυσαν στο σχολείο τους οι εκπαιδευτικοί;
Αλλά και πέραν από τους στόχους αυτούς, η μέτρηση της «αποδοτικότητας» μοιάζει με κάθε είδους στατιστική: εξαρτάται από τα δεδομένα που εισάγεις. Την εβδομάδα που μας πέρασε, το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημοσιότητα κατάλογο με την «παραγωγικότητα» των μεγάλων ΔΟΥ της χώρας.

Στη λίστα αυτή κατάφερε να αποδείξει ότι κάθε υπάλληλος είχε πραγματοποιήσει σε διάστημα ενός μήνα από μισό ως 1,5 έλεγχο σε φορολογική δήλωση, προκαλώντας την μήνι όλης της κοινωνίας για τους «αντιπαραγωγικούς» εφοριακούς. Τι έγινε; Ο αριθμός των ελέγχων φορολογικών δηλώσεων δεν διαιρέθηκε διά του αριθμού των ελεγκτών, αλλά διά του συνόλου των εργαζομένων στην κάθε ΔΟΥ, ακόμη κι αν τα καθήκοντά τους ήταν η φύλαξη, η καθαριότητα ή το τηλεφωνικό κέντρο! Εικόνα από το μέλλον; Πράγματι, ένα μέλλον που θα περιλαμβάνει τον εκφοβισμό, τους αλληλοσκοτωμούς μεταξύ των υπαλλήλων, τη φτώχεια για τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζόμενων στο δημόσιο. Θύλακες θα υπάρχουν πάντα: καλοπληρωμένες θέσεις συμβούλων και παρατρεχάμενων στα γραφεία υπουργών, ανώτατα στελέχη της διοίκησης, αποσπάσεις σε θέσεις ψυγεία για τους «εκλεκτούς». Κάποιοι όντως θα την «βολέψουν». Είναι οι ίδιοι που σήμερα σπεύδουν να καθησυχάσουν τις αντιστάσεις. Το θερμό φθινόπωρο θα τους σαρώσει κι αυτούς. 

Όλα για όλους! Ένας για όλους! Όλα στο φως!”. Για να μπορούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια από το μισθό μας.

* Ο Κώστας Διον. Κορδάτος είναι εκπαιδευτικός στο ΕΠΑΛ Καινουργίου Αγρινίου, μέλος της ΡΑΣ και πρόεδρος της Π.Ε.ΤΕ.Ε.Μ.-ΣΕΛΕΤΕ