Μπορεί να γίνει έργο στην Ανατολική Κλείσοβα Χωρίς εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων;

Του Παν. Κατσούλη*

Αναφέρομαι στο έργο «Αντιπλημμυρική θωράκιση και αποκατάσταση βλαβών από τις φυσικές καταστροφές Οκτωβρίου 2016 στο Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου – Καθαρισμός, διάνοιξη και εκβάθυνση (αποκατάσταση λειτουργικών βαθών) διαύλων Ανατολικής Κλείσοβας και Λιμένα Μεσολογγίου», το οποίο βρίσκεται στη  φάση ολοκλήρωσης της ηλεκτρονικής του δημοπράτησης.

Δεν θα σταθώ καθόλου στις «φωτογραφικές» διατάξεις του έργου, ούτε βέβαια στην πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο «έκρινε μη νόμιμο» ανάλογο έργο στην Ηλεία. Σε αυτά έχει διεξοδικά αναφερθεί ο συνάδελφος Πάνος Παπαδόπουλος, δυστυχώς για μια ακόμη φορά σε «ώτα μη ακουόντων».

Άλλωστε εγώ εκπροσωπώ «τους εργολάβους της Ανατολικής Κλείσοβας», ενώ εκείνος «τους εργολάβους του διαύλου», γι’ αυτό και θα....

ασχοληθώ αποκλειστικά με το έργο του διαύλου της Ανατολικής Κλείσοβας…

Πέραν όμως της πλάκας, γιατί μόνο ως επαίσχυντη αστειότητα μπορεί να εκλάβει κανείς την ανάλογου ύφους και περιεχομένου απάντηση της δημοτικής αρχής, η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή, κυρίως όσον αφορά την προστασία του ευαίσθητου οικοσυστήματος της λιμνοθάλασσας.

Το εν λόγω έργο, σύμφωνα με την απόφαση 460/2017, της 34^ης συνεδρίασης της Οικονομικής Επιτροπής του δήμου, προϋπολογισμού 1.800.000 €, στην ουσία  αποτελείται από δυο εντελώς διακριτά μεταξύ τους έργα. Το έργο της διάνοιξης του διαύλου του λιμένα και το έτερο του διαύλου της Ανατολικής Κλείσοβας.

Για το δεύτερο έργο, στην παραπάνω απόφαση αναφέρεται:

«Στον δίαυλο της ανατολικής Κλείσοβας το στόμιο έχει σχεδόν εξ’ ολοκλήρου φραγή από ιζήματα με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η απορροή και εκτόνωση των υδάτων του διαύλου προς τον Πατραϊκό κόλπο στις περιπτώσεις πλημμυρών…Τέλος κρίνεται αναγκαία η μερική ενίσχυση τμημάτων των πρανών στους προβόλους προς την θάλασσα του διαύλου με λιθορριπή για την αντιμετώπιση των διαβρωτικών φαινομένων που παρουσιάζουν και για δυνατότητα κίνησης μηχανήματος (π.χ. drug-line) επ’ αυτών για περιοδικές πλευρικές διανοίξεις του στομίου.

Για το στόμιο θα γίνουν εργασίες εκσκαφών ώστε το βάθος του πυθμένα να έχει -3,0μ από την είσοδο του στον Πατραϊκό κόλπο έως και πλησιέστερα στους φραγμούς του διβαριού. Η εκσκαφή προτείνεται ως έχει διαμορφωθεί από την φυσική ροή διαφυγής των υδάτων από το στόμιο του διαύλου (σχήμα τύπου S) και ως υποδεικνύεται ενδεικτικά στο κάτωθι σχέδιο. Για τον ίδιο λόγο απαιτείται η απομάκρυνση των ιζημάτων που έχουν συσσωρευτεί εντός του διαύλου και έχουν συντελέσει σε σοβαρή ρήχανση σε πολλά σημεία του και συνεπώς περιορισμό της ενεργής διατομής του».

Είναι γνωστό σε όλους, ότι δεν γίνεται να εκτελεστεί ένα έργο τόσο μεγάλης περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, δίχως εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).

Και όντως υπάρχει ΜΠΕ, μόνο που αυτή αφορά το μισό έργο, ήτοι αυτό του διαύλου του Λιμένα Μεσολογγίου!

Συγκεκριμένα, στις 18/5/2016, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου – Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου, με το αρ. πρωτ. 890/56659 έγγραφό της (ΑΔΑ: 7Μ280Ρ1Φ-03Π), το οποίο στάλθηκε στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Μεσολογγίου, ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου «Εκτέλεση εργασιών στο δίαυλο του λιμένα Μεσολογγίου προς υλοποίηση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης του Μεσολογγίου με τα Ιόνια Νησιά».

Πρόκειται για ΜΠΕ η οποία ξεκίνησε το 2013 και για το σκοπό που αναφέρεται στον παραπάνω τίτλο της. Συμπληρώθηκε και υποβλήθηκε εκ νέου στις 26/1/2015 από τον κ. Φ. Περγαντή και στις 16/3/2015 την αιτήθηκε προς έγκριση το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο.

Σε αυτή την εγκεκριμένη ΜΠΕ, δεν υπάρχει ούτε μια λέξη που να αναφέρεται στη διάνοιξη του διαύλου της Ανατολικής Κλείσοβας. Και είναι απολύτως λογικό, αφού η μελέτη ήταν για συγκεκριμένο έργο, συγκεκριμένου σκοπού, το οποίο ελάχιστη σχέση είχε και έχει με την «αντιπλημμυρική θωράκιση».

Κατόπιν τούτων, ερωτώ τη δημοτική αρχή:

1. Υπάρχει άλλη εγκεκριμένη ΜΠΕ, η οποία να αναφέρεται στο έργο «Καθαρισμός, διάνοιξη και εκβάθυνση (αποκατάσταση λειτουργικών βαθών) διαύλου Ανατολικής Κλείσοβας»;
2. Αν ναι, από ποιο φορέα εκπονήθηκε και πότε;
3. Από ποιο φορέα εγκρίθηκε και πότε; Που και πότε δημοσιεύτηκε;  
4. Αν όχι, τότε πως δημοπρατήσατε το έργο της διάνοιξης και εκβάθυνσης του διαύλου της Ανατολικής Κλείσοβας;

Διότι πρόκειται για έργο που θα υλοποιηθεί εντός της λιμνοθάλασσας και του οποίου η τεχνική περιγραφή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, παρεμβάσεις όπως:

Α) «Για το στόμιο  εργασίες εκσκαφών ώστε το βάθος του πυθμένα να έχει -3,0μ από την είσοδο του στον Πατραϊκό κόλπο έως και πλησιέστερα στους φραγμούς του διβαριού» Β) «Για την εκσκαφή και των δυο διαύλων θα χρησιμοποιηθεί βυθοκόρος…εντός του διαύλου της ανατολικής Κλείσοβας όπου το βάθος είναι μικρό και η πλεύση του βυθοκόρου δεν είναι εφικτή, θα χρησιμοποιηθεί σκαπτικό μηχάνημα…» Γ) «Τα υλικά εκσκαφής θα εναποτίθενται στις παρειές των πρανών του διαύλου…».

Είναι αδύνατον το έργο αυτό να γίνει δίχως εγκεκριμένη ΜΠΕ και ούτε μπορεί να έχει δοθεί περιβαλλοντική απαλλαγή. Γιατί αυτό σκοπίμως «ψιθυρίζεται»…

Ελπίζω να υπάρξουν ουσιαστικές απαντήσεις, χωρίς βρισιές και υπονοούμενα.

Ευελπιστώ και χωρίς αγωγές…  

* Το παρόν κείμενο κοινοποιείται σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού, καθώς και στους συναρμόδιους κρατικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς.

 Μεσολόγγι 11/01/2018

*Κατσούλης Παναγιώτης

Δημοτικός Σύμβουλος – Πρώην Δήμαρχος

Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου