Ολοταχώς για προληπτικό μνημόνιο

Σε συμφωνία κατέληξαν δανειστές και Ελλάδα για τη νομοθέτηση προληπτικών μέτρων, ύψους περίπου 3,6 δις. Ευρώ (2% του ΑΕΠ) τα οποία θα τεθούν σε ισχύ σε περίπτωση που η χώρα δεν φθάσει τους στόχους για πρωτογενές πλεόνασμα το 2018. Ουσιαστικά, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης και τα θετικά μηνύματα που ήλθαν από τις ανακοινώσεις της Eurostat, φαίνεται πως επιβεβαιώνεται το κακό σενάριο με... 
Ελλάδα και θεσμούς να μετακινούνται ελαφρώς προς τις απαιτήσεις του ΔΝΤ για να επιστρέψει το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα.

Ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ανακοίνωσε τη συμφωνία στη συνέντευξη Τύπου δηλώνοντας ότι «φθάσαμε στο συμπέρασμα πως θα πρέπει να υπάρξει πακέτο προληπτικών μέτρων. Αυτά θα πρέπει να είναι αξιόπιστα, να νομοθετηθούν εκ των προτέρων, να έχουν αυτόματη ισχύ και να είναι βασισμένα σε αντικειμενικούς στόχους». Τόνισε, ακόμη, ότι «γίνεται πρόοδος και βρισκόμαστε κοντά σε συμφωνία», ενώ προανήγγειλε και έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup, πιθανόν τη Μεγάλη Πέμπτη, στην οποία θα μπορούσε να υπάρξει και η αφετηρία της συζήτησης για τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν και θα αφορούν στη βιωσιμότητα του χρέους. Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ προσδιόρισε και το ύψος των μέτρων στο 2% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 3,6 δισ. ευρώ.

«Κάθετη» και η Λαγκάρντ

Για το πακέτο μέτρων μίλησε στη συνέντευξη Τύπου και η Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία ξεκαθάρισε ότι αυτά τα μέτρα πρέπει να ψηφιστούν εκ των προτέρων.

«Είμαι ικανοποιημένη από τη λήψη έκτακτων προληπτικών μέτρων, όπως ήθελε το ταμείο. Τα προληπτικά μέτρα πρέπει να είναι ξεκάθαρα, αξιόπιστα και πρέπει να ενεργοποιηθούν αυτοματοποιημένα χωρίς να αφήνουν πολλά περιθώρια για διαβουλεύσεις» δήλωσε η επικεφαλής του ΔΝΤ.

Μήνυμα για το χρέος

Παράλληλα, η Κριστίν Λαγκάρντ έστειλε και σαφές μήνυμα για το χρέος δηλώνοντας πως «πιστεύω ότι δεν χρειάζεται κούρεμα του ελληνικού χρέους» και έκανε λόγο για «αναδόμησή» του με διάφορους μηχανισμούς.

Εξήγησε, πάντως, ότι είναι κοινός τόπος πως η βιωσιμότητα του χρέους σχετίζεται με την εφαρμογή του προγράμματος.

«Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τραπέζι»

Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών έκανε λόγο για θετική συνεδρίαση του Eurogroup στην οποία υπήρξε συμφωνία για το πακέτο του καλοκαιριού, ενώ μένουν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επισήμανε ότι «η ελληνική κυβέρνηση τήρησε κατά γράμμα τις δεσμεύσεις που ανέλαβε πέρσι το καλοκαίρι, και στο ζήτημα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και σε εκείνο των μέτρων ύψους 3% του ΑΕΠ. Δηλαδή στη φορολογία εισοδήματος (1%) , στα δημοσιονομικά (1%) και στο ασφαλιστικό (1%). Υλοποιήσαμε, δηλαδή, αυτά για τα οποία είχαμε δεσμευτεί».

Παράλληλα υπογράμμισε ότι «εξακολουθεί να υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των θεσμών για το αποτέλεσμα και την απόδοση αυτών των μέτρων. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, όπως και η ελληνική κυβέρνηση, θεωρούν ότι αυτά μέτρα επαρκούν για να επιτύχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Από την άλλη το ΔΝΤ θεωρεί ότι το πακέτο μέτρων θα οδηγήσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ το 2018. Το Ταμείο πιέζει για περισσότερα μέτρα. Πάντα, άλλωστε, πίεζε για περισσότερο «αξιόπιστο» πακέτο μεταρρυθμίσεων, όπως και τους δανειστές μας να είναι πιο γενναιόδωροι στο ζήτημα της ελάφρυνσης χρέους. Μένει να διαπιστώσουμε στις επόμενες ημέρες κατά πόσο η πίεση του είναι όντως ισοβαρής και κατά πόσο θα φέρει αποτέλεσμα ως προς το σκέλος χρέους».

Μιλώντας για το πώς θα γεφυρωθεί αυτή η διαφορά, ο υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τραπέζι, μια από τις οποίες είναι και η λήψη προληπτικών μέτρων.

«Έχουν πέσει στο τραπέζι κι άλλες ιδέες, όχι μόνο από εμάς αλλά και από άλλα μέλη του Eurogroup» συμπλήρωσε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι «κάθε λύση θα πρέπει να πληροί δύο κριτήρια:

- Το πρώτο είναι ότι σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία δεν μπορείς να νομοθετήσεις υπό αίρεση. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να εξαρτήσεις την ισχύ ενός νόμου από ένα μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός. Δεν μπορείς, δηλαδή, να νομοθετήσεις το «χ» αν συμβεί το «ψ» το 2018 ή το 2019.

- Το δεύτερο κριτήριο είναι ότι σε όποια λύση και να καταλήξουμε, μέσα στις επόμενες ημέρες, θα πρέπει να είναι αξιόπιστη: προς τους πιστωτές για να ξέρουν ότι θα επιτύχουμε το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, προς τους επενδυτές ώστε να νιώθουν ασφάλεια ότι το πρόγραμμα είναι σε τροχιά και, βέβαια, απέναντι στους Έλληνες πολίτες ώστε οι πολιτικές και οικονομικές πλευρές να είναι ευθυγραμμισμένες με τη συμφωνία του καλοκαιριού.

«Τέλος, θέλω να υπογραμμίσω ότι όποια λύση και αν επιλεγεί θα συζητηθεί παράλληλα με το θέμα του χρέους. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς το συνολικό πακέτο του χρέους και των μεταρρυθμίσεων να δίνει ένα ξεκάθαρο σήμα στους Έλληνες πολίτες, τους Ευρωπαίους πολίτες και τους Έλληνες και διεθνείς επενδυτές, ότι η Ελλάδα έχει αλλάξει σελίδα, ότι υπάρχει ξεκάθαρος ορίζοντας εξόδου από την κρίση, για να γνωρίζουν όλοι ότι μπορούν να επενδύσουν, να καταναλώσουν, τα επιστρέψουν τα χρήματά τους στις ελληνικές τράπεζες ώστε ο φαύλος κύκλος να μετατραπεί σε ενάρετο κύκλο. Είμαι αρκετά αισιόδοξος ότι εάν όλα τα παραπάνω ληφθούν υπόψη δεν απέχουμε πολύ από το να γυρίσουμε σελίδα» κατέληξε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Σε ερώτηση από πού προκύπτει το 2% των μέτρων έκτακτης ανάγκης ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε: Είναι απλό, πως βγαίνει το επιπλέον 2%. Αφαιρώντας από το 3,5% το 1,5%. Το ΔΝΤ υπολογίζει ότι το ίδιο πακέτο θα οδηγήσει σε μικρότερο πλεόνασμα είτε γιατί έχει χαμηλότερη βάση υπολογισμού – ωστόσο τα αποτελέσματα της Eurostat δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις οικονομικές προβλέψεις του ΔΝΤ – είτε γιατί πιστεύουν ότι κάποια συγκεκριμένα μέτρα θα έχουν μικρότερη επίπτωση στο πλεόνασμα από ό,τι υπολογίζουμε εμείς και οι Ευρωπαίοι.

Μεταξύ άλλων ο κ. Τσακαλώτος μίλησε για τον ελάχιστο στόχο στην αναδιάρθρωση του χρέους δηλώνοντας «δεν μπορώ σε μια συνέντευξη Τύπου να μπω σε λεπτομερή συζήτηση για το πώς μπορεί να γίνει ελάφρυνση του χρέους. Σίγουρα μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα -πολλά από αυτά δεν έχουν καμία επίπτωση στον Γερμανό ή στον Ολλανδό φορολογούμενο- ώστε να αλλάξουν οι όροι του ελληνικού χρέους. Αυτό είναι ότι το κριτήριο για να έχουμε ανοικτό δρόμο, για να γνωρίζουν οι επενδυτές ότι έχει φύγει το Grexit από το τραπέζι, ότι η ελληνική οικονομία βγαίνει από την κρίση, και οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δώσει το μήνυμα ότι εμπιστεύονται την ελληνική κυβέρνηση να πάει τη χώρα σε μια νέα φάση. Πραγματικά δεν έχει σημασία ποια τεχνική λύση θα βρεθεί για να φτάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα του προγράμματος και της ελάφρυνσης του χρέους θα πρέπει να είναι μια ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία.

Εξήγησε, τέλος, το γιατί δεν μπορούν να νομοθετηθούν μέτρα έκτακτης ανάγκης σημειώνοντας «δεν συμβαίνει αυτό μόνο στην ελληνική νομοθεσία. Μίλησα και με τον κ. Σαπέν νωρίτερα και είπε ότι ισχύει και στη Γαλλία. Δεν μπορείς να νομοθετήσεις για κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί, υποθετικά, στο μέλλον. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι είμαστε σε συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για να βρεθεί ο μηχανισμός δέσμευσης ώστε να βελτιωθεί η αξιοπιστία για τους Ευρωπαίους πιστωτές και τους διεθνείς επενδυτές και τους Έλληνες πολίτες. Βεβαίως υπάρχουν πολλές ιδέες για το πώς μπορεί να γίνει αυτό».

Νομοθέτηση νόμων υπό αίρεση

Μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Eurogroup κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν ότι «δεν υπάρχει θεσμική δυνατότητα νομοθέτησης ‘νόμων υπό αίρεση’ στην Ελλάδα».

Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι υπήρξε συμφωνία για τα μέτρα ύψους 3% επί του ΑΕΠ. Το πακέτο των μέτρων, σημείωναν ότι έχει διαμορφωθεί με βάση τις ελληνικές προτάσεις. Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι μόλις πριν μια εβδομάδα, κάποιοι τις χαρακτήριζαν «μονομερείς ενέργειες».

Παράλληλα, τονίζουν ότι οι Ευρωπαϊοι θωρούν επαρκή τα μέτρα για το στόχο πλεονάσματος 3,5% το 2018, ενώ το ΔΝΤ αποδέχεται το πακέτο των μέτρων, αμφισβητεί όμως ότι θα καλυφθεί ο συγκεκριμένος στόχος για πλεόνασμα 3.5% του ΑΕΠ το 2018.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνεδρίαση του Eurogroup, Γαλλία, η Ιταλία και η Πορτογαλία, υποστήριξαν την ελληνική θέση ότι ενδεχόμενη νομοθέτηση «μέτρων υπό αίρεση» θα είναι επιβαρυντική για το οικονομικό κλίμα. Στην Ευρώπη, και ότι μπροστά στην «προφανή» διχογνωμία, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ ζήτησε να εξεταστεί περεταίρω το θέμα των προληπτικών μέτρων.

Το «παραθυράκι» του Ντάισελμπλουμ

Παρά το γεγονός ότι φαίνεται να προκύπτει νομικό κώλυμα με τα προληπτικά μέτρα, ο πρόεδρος του Eurogroup, άφησε ανοιχτό ένα παραθυράκι, καθώς άφησε να εννοηθεί πως δεν είναι απαραίτητο να πρόκειται για πακέτο μέτρων.

«Αυτό χρειάζεται περισσότερη δουλειά, ο σχεδιασμός τους. Το είδος των μέτρων και τι θα τα θέσει σε εφαρμογή» είπε χαρακτηριστικά ο Γερούν Ντάισελμπλουμ.

Υπογράμμισε, πάντως, πως σε περίπτωση που τα στοιχεία της Eurostat επαληθευτούν τότε δεν θα χρειαστεί να υπάρξουν έκτακτα μέτρα, κάτι με το οποίο συμφώνησε και η Κριστίν Λαγκάρντ.

«Αν τα στοιχεία της Eurostat επιβεβαιωθούν, τότε ενδεχομένως να επηρεαστεί ο σχεδιασμός μας» δήλωσε η επικεφαλής του Ταμείου.

Λύσεις για το χρέος

Ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ επικεντρώθηκε στη συζήτηση που αναμένεται να ανοίξει σύντομα και αφορά στο ελληνικό χρέος.

Ο Ρέγκλινγκ σημείωσε ότι εξετάζονται λύσεις όπως η παράταση της ωρίμανσης, τόνισε ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στις συνομιλίες, αλλά υπογράμμισε ότι ο ESM τάσσεται μαζί με την Κομισιόν στην ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων.

Μοσκοβισί: Θα δούμε το χρέος

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών μίλησε για μια ισορροπημένη και θετική συμφωνία δηλώνοντας ότι «είμαστε κοντά».

Επανέλαβε την ανάγκη να τελειώσει η αξιολόγηση το συντομότερο δυνατό και πρόσθεσε ότι «χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις: οικονομικά αποτελεσματικές, κοινωνικά δίκαιες και ισορροπημένες δημοσιονομικά. Είμαστε κοντά».

Σε ό,τι αφορά το χρέος σημείωσε: «Το ζήτημα του χρέους θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αν θέλουμε να χαράξουμε μια βιώσιμη πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας».

Πηγή:ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ