"ΣΥΝ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΑ ΚΙΝΕΙ", του Κώστα Κούστα

Η βίαιη και χωρίς προετοιμασία επιχείρηση του ΥΠ.Π.Θ.Π.Α να οδηγήσει σε μεταρρύθμιση τα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι της χώρας μόνο σαν επέλαση βανδάλων θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί. Φαινομενικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι αλλαγή της δομής των Πανεπιστημίων της χώρας. Όμως η αλλαγή στην φόρμα συνεπάγεται και αλλαγή στο περιεχόμενο, που δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά. Η νέα πρόταση για αλλαγή του εκπαιδευτικού χάρτη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που επονομάζεται "ΑΘΗΝΑ" δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από το διοικητικό μοντέλο της αιρετής διοίκησης που γνωρίζουμε όλοι στο πετσί μας που λέγεται "Καλλικράτης". Τι κοινό έχουν; Το.....
καινούργιο που φέρνει το σχέδιο  "ΑΘΗΝΑ" είναι αυτό που έφερε και ο "Καλλικράτης", στο όνομα δήθεν του νοικοκυρέματος και της εξοικονόμησης πόρων κατέστρεψε την ουσία της αυτοδιοίκησης , και τώρα το σχέδιο "ΑΘΗΝΑ" την τριτοβάμθια εκπαίδευση. 

Νοικοκύρεμα σημαίνει για την νεοφιλελεύθερη πολιτική ηγεσία του υπουργείου παιδείας την απόλυτη εφαρμογή της συμφωνίας της Μπολόνια που προσπάθησε να ξεκινήσει η κα Διαμαντοπούλου και συνεχίζει σήμερα Ο κ. Αρβανιτόπουλος. Θέλουν το Πανεπιστήμιο, επαγγελματικό εκπαιδευτήριο, δηλαδή φτηνό, χαμηλότερης ποιοτικής στάθμης τριτοβάθμιο ίδρυμα με ταξικά φίλτρα. Χονδρικά θέλουν το χωρίς κόστος "Πανεπιστήμιο του μνημονίου", που θα χρηματοδοτείται από επιχειρηματικούς φορείς και οικονομικούς κύκλους και θα υλοποιεί ερευνητικά προγράμματα που θα καθορίζονται από τα κερδοσκοπικά τους συμφέροντα. Συγκεκριμένα οι πτυχιούχοι θα έχουν διασπασμένα επαγγελματικά δικαιώματα ώστε να είναι πιο εύκολα εκμεταλλεύσιμοι στην αγορά εργασίας. Οι λέξεις συνδικαλισμός και Συλλογική Σύμβαση Εργασίας θα είναι άγνωστες για την νέα γενιά πτυχιούχων του σχεδίου "ΑΘΗΝΑ". Τότε πλέον ο στόχος θα έχει επιτευχθεί αφού θα αναπαράγεται η ιδεολογική ηγεμονία της άρχουσας τάξης ώστε ευκολότερα θα υπάρχει μεγαλύτερη διείσδυση των ιδιωτών στη πανεπιστημιακή έρευνα. 

Το σχέδιο "ΑΘΗΝΑ" υποτίθεται πως θα έδινε απάντηση σ την προβληματική κατάσταση «κάθε πόλη και πανεπιστήμιο, κάθε χωριό και ΤΕΙ", που έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο μιας ασύμμετρα εκπαιδευτικής περιφερειακής ανάπτυξης που διαμόρφωσαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αφού προσπάθησαν τις προηγούμενες δεκαετίες να ικανοποιήσουν τις πελατειακές και ρουσφετολογικές δομές που δημιούργησαν σε όλες σχεδόν τις περιοχές της χώρας. 

Η αλήθεια είναι ότι το σχέδιο "ΑΘΗΝΑ" σε αυτό το πρόβλημα δεν δίνει καμιά απάντηση αφού δεν έρχεται να δώσει λύση στην κακοδαιμονία της διασποράς τμημάτων χωρίς όρους. Δεν απαντά δηλαδή στην ανάγκη αποκέντρωσης, μετακίνησης προς την Περιφέρεια μεγάλων Πανεπιστημιακών πόλων από την Αθήνα, Πειραιά, Θεσ/νικη, και ώστε να δημιουργήσει Πανεπιστημιακή κοινότητα και να υποβοηθήσει στην πρόοδο της περιφέρειας και τις τοπικές κοινωνίες . 

Ούτε αυτό που ονομάζει "Εξορθολογισμό" της διοίκησης των ΑΕΙ μπορεί να πετύχει όταν ενοποιεί τα πέντε ΑΕΙ της Αθήνας (ΠΑΝΤΕΙΟ, ΑΣΟΕΕ, ΠΑ.ΠΕΙ, ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ, ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ) σε ένα τεράστιο σε όγκο και δομές Πανεπιστήμιο που είναι δύσκολο να διοικηθεί ακόμα και αν δημιουργήσει διοικητικό κέντρο. 

Προφανώς αυτό που ενδιαφέρει το υπουργείο παιδείας δεν είναι η λειτουργία του νέου υπερτροφικού Πανεπιστημίου αλλά ο κυβερνητικός έλεγχος που με ευκολία στη συνέχεια θα μπορεί να οδηγεί σε συρρίκνωση τμημάτων κατά βούληση και σε μείωση των μελών ΔΕΠ. Στο όνομα της μείωσης του μισθολογικού κόστους λόγω μνημονίου θα υπάρξει μείωση τμημάτων και πλασματική εικόνα στελέχωσης από μέλη ΔΕΠ σε κάθε τμήμα. Επίσης και ο αριθμός εισακτέων μειώνεται από 15.000 σε 14.000 αφού ουσιαστικά απαξιώνει και κατακρεουργεί σχολές και τμήματα των κοινωνικών επιστημών ενώ αυξάνει άλλων αντικειμένων. Η μείωση των εισακτέων οδηγεί στην μείωση των καθηγητών ,που δεν θα αντικαθίσταται αφού θα συνταξιοδοτούνται. Όμως το σχέδιο προβλέπει την πρόσληψη διδακτόρων από τα τμήματα ως εντεταλμένους για διδασκαλία χωρίς υποχρέωση μισθοδοσίας τους. Θα είναι αμειβόμενοι από επιχειρήσεις εκτός Πανεπιστημιακής κοινότητας και προφανώς θα καθορίζουν και την κατεύθυνση του ερευνητικών και όχι μόνο προγραμμάτων. 

Επίσης στα υπερεξειδικευμένα γνωστικά αντικείμενα, επιφυλάσσεται διαφορετική αντιμετώπιση μεταξύ ΤΕΙ και ΑΕΙ. Στα ΤΕΙ, που είναι πιο εύκολα σε τέτοιες μεταλλαγές, λόγω του πιο «τεχνικού» και επαγγελματικού χαρακτήρα τους, και μπορούν να λειτουργούν ως δοκιμαστικοί σωλήνες για αλλαγές και στα ΑΕΙ, τα επιμέρους τμήματα συγχωνεύονται σε ένα, όμως τα διαφορετικά αντικείμενα συνεχίζουν να παραμένουν με τη μορφή των κατευθύνσεων. Ο στόχος εδώ είναι ολοφάνερος αφού φαίνεται να προωθείται η διαμερισματοποίηση των φοιτητών με στόχο την μόνιμη διάσπαση των επαγγελματικών δικαιωμάτων μέσω του "ενιαίου" του πτυχίου. Πιθανό αυτό να επεκταθεί αργότερα και στα Α.Ε.Ι. αφού έτσι κι αλλιώς η ενιαιοποίηση τμημάτων και η υπερεξειδίκευση πετυχαίνει τη στόχευση του σχεδίου "ΑΘΗΝΑ", που είναι η εξοικονόμηση πόρων και η μείωση του κόστους εκπαίδευσης. 

Βέβαια έξω από τον σχεδιασμό για την διάσπαση των επαγγελματικών δικαιωμάτων που θα συντελείται σε κάθε τμήμα με την ύπαρξη κατευθύνσεων, υπάρχει στο σχέδιο "ΑΘΗΝΑ" ένα ακόμη colpo grosso, που υπήρχε και στο νόμο κας Διαμαντοπούλου. Η δυνατότητα δηλαδή να «ολοκληρώνει» κανείς τις σπουδές του πολύ γρηγορότερα πχ στο δεύτερο έτος, παίρνοντας φάκελο προσόντων και όχι πτυχίο. Όλα τα παραπάνω που ανέφερα εάν συνδυαστούν με αυτή τη δυνατότητα, φτιάχνεται μία μοναδική κατάσταση εργασιακού επιστημονικού μεσαίωνα, όπου το φοιτητικό και το επαγγελματικό σώμα διασπάται εντελώς και τα μέρη του διαγκωνίζονται και αλληλοσπαράσσονται. Οι απόφοιτοι του δευτέρου έτους ελάχιστα εξειδικευμένοι θα αποτελούν το μέσο πίεσης μείωσης των μισθών των πτυχιούχων με πλήρη προσόντα με αποτέλεσμα χαμηλότερους μισθούς άρα και κόστος για τον εργοδότη. Και όταν αυτή η κατάσταση γενικευτεί, τότε δεν θα πρέπει να μας παραξενέψει ακόμη και το να αυξηθούν οι εισακτέοι να μαζικοποιηθεί περισσότερο το πανεπιστήμιο και αυτό δεν θα είναι επιτυχία αλλά στοχευμένη ενέργεια. Θα έχει πάψει όμως προ πολλού να είναι πανεπιστήμιο. Θα είναι ένα κέντρο μαζικής παραγωγής αναλώσιμων γραναζιών για την αύξηση της παραγωγής πλούτου της ολιγαρχίας .

Αυτά προβλέπονται από το σχέδιο "ΑΘΗΝΑ" που έχει δρομολογηθεί και είναι στο χέρι μας να μην περάσει, αφού είναι αναγκαίο να ανατραπεί τώρα η πολιτική των αλλεπάλληλων μνημονίων που θα διαλύσει για πάντα την εκπαίδευση αλλά και τη χώρα. 

Κώστας Κούστας εκπαιδευτικός 

Γ. Γραμματέας Ά ΕΛΜΕ Αιτωλ/νιας