Δρόμος Αντιρίου - Ιωαννίνων, συζήτηση στη Βουλή

Σας παραθέτουμε τα πρακτικά της συζήτησης της Επίκαιρης Ερώτησης του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Νικολάου Μωραΐτη προς τον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, σχετικά με τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση του εθνικού δικτύου Αντιρρίου-Ιωαννίνων, την αποπεράτωση των εργασιών της Ιονίας Οδού και της Οδού Αμβρακίας-Ακτίου κ.λπ.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ (ΚΚΕ):

Κύριε Υπουργέ, το εθνικό δίκτυο που συνδέει το Αντίρριο με τα Ιωάννινα έχει καταστεί πλέον επικίνδυνο. Είναι σκέτη παγίδα, καρμανιόλα για τους διερχόμενους οδηγούς. Δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο παραμικρό σήμερα για την ασφάλεια και τη σιγουριά όλων αυτών που ταξιδεύουν σ’ αυτό το δίκτυο. Αυτοί οι δρόμοι είναι κατασκευασμένοι τη δεκαετία του ’60. Σήμερα δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστοι στο παραμικρό.

Αυτό το δίκτυο, κύριε Υπουργέ, συνδέει επτά νομούς με την Πελοπόννησο και την υπόλοιπη Ελλάδα. Συνδέει το νομό Αιτωλοακαρνανίας, τη Λευκάδα, την Κέρκυρα, την Πρέβεζα, την Άρτα, τα Ιωάννινα, τη Θεσπρωτία. Είναι και δίοδος προς τα Βαλκάνια. Επίσης, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται πολύ αυτό το δίκτυο από αρκετά μέρη της Πελοποννήσου προς τη Βόρεια Ελλάδα μέσω της Εγνατίας Οδού. Τα τελευταία χρόνια έχει πολλαπλασιαστεί η κίνηση, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η κατάσταση όμως είναι δραματική. Πριν λίγες μέρες είχαμε θανατηφόρο δυστύχημα, το οποίο βέβαια είναι συνεχές φαινόμενο. Έγινε σύγκρουση του λεωφορείου του ΚΤΕΛ με ΙΧ αυτοκίνητο. Είχαμε ένα νεκρό και δύο βαριά τραυματισμένους. Από τύχη δεν θρηνήσαμε περισσότερους νεκρούς.

Πρέπει να αναφέρω ότι σ’ αυτό το δρόμο, σε μια απόσταση πάνω από διακόσια πενήντα χιλιόμετρα, δεν υπάρχει πουθενά διαχωριστικό διάζωμα. Η σήμανση είναι ελλιπέστατη. Ο φωτισμός σε επικίνδυνα σημεία αυτού του οδικού δικτύου είναι ανύπαρκτος. Αυτό μεγαλώνει την επικινδυνότητα του δρόμου. Μέσα σε όλα αυτά έχουμε το σταμάτημα της Ιονίας Οδού και σοβαρή καθυστέρηση στις εργασίες της Οδού Αμβρακίας-Άκτιο, που θα έλυναν σ’ ένα βαθμό το πρόβλημα, το «Γολγοθά» που περνάνε οι κάτοικοι της βορειοδυτικής Ελλάδας.

Κύριε Υπουργέ, σε προηγούμενη ερώτηση είχατε απαντήσει ότι θα υπάρξουν χρήματα τουλάχιστον για τη βελτίωση κάποιων επικίνδυνων σημείων. Να απαντήσετε όμως γιατί σταμάτησαν οι εργασίες της Ιονίας Οδού, γιατί η Αμβρακία Οδός προχωράει με ρυθμούς χελώνας.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ (Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων):

Ευχαριστώ τον κύριο συνάδελφο για μια ακόμη φορά, που καταθέτει ερώτηση για τα προβλήματα της Αιτωλοακαρνανίας και γενικότερα της Δυτικής Ελλάδας, όπως και συνάδελφοι όλων των κομμάτων τα τελευταία χρόνια. Πρόσφατα μάλιστα έχει καταθέσει μια ολοκληρωμένη ερώτηση και η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του ΠΑΣΟΚ Δυτικής Ελλάδας και είμαι βέβαιος ότι πολύ γρήγορα θα υπάρξει δυνατότητα να γίνει συζήτηση.

Πράγματι, το έλλειμμα υποδομών στη Δυτική Ελλάδα είναι μεγάλο και τα προβλήματα οδικής ασφάλειας, με τα πολλά ατυχήματα δυστυχώς, είναι............. καθημερινότητα. Γι’ αυτό ακριβώς η πολιτεία έχει ρίξει το βάρος της στη Δυτική Ελλάδα από το 2000 περίπου. Αυτό θέλω να το τονίσω, ότι γίνεται από το 2000 και μετά.

Αν δεν είχαν γίνει κάποια λάθη από την προηγούμενη Κυβέρνηση, είμαι βέβαιος ότι θα ήμασταν σε πολύ καλύτερη θέση σήμερα. Βεβαίως θαύματα δεν θα είχαν γίνει, γιατί το έλλειμμα είναι μεγάλο και οι υποδομές που πρέπει να κατασκευαστούν είναι σημαντικές. Όμως σίγουρα θα ήμασταν σε καλύτερη μοίρα  σήμερα.

Κάναμε πολλές προσπάθειες και έχουμε λύσει αρκετά προβλήματα. Θα αναφερθώ πρώτα στα θέματα οδικής ασφάλειας. Όπως είχα απαντήσει και σε άλλη ερώτησή σας αλλά και σε ερωτήσεις του κ. Μακρυπίδη και άλλων συναδέλφων, διαθέσαμε ένα κονδύλι προς τη Νομαρχία Αιτωλοακαρνανίας για θέματα οδικής ασφάλειας, έκτακτα, στο κομμάτι ΄Ακτιο-Αμβρακία που κατασκευάζεται σαν αυτοκινητόδρομος, αλλά δεν περιμένουμε πολλά, γιατί πράγματι τα προβλήματα είναι μεγάλα. Ξέρουμε ότι δεν λύνουμε το πρόβλημα μ’ αυτά τα χρήματα. Όμως αυτές οι δυνατότητες υπήρχαν και αυτά κάναμε.

Θέλω να σας πω επίσης ότι από το τομεακό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, από το Υποπρόγραμμα «Οδική Ασφάλεια» διατίθενται 26 εκατομμύρια ευρώ -ξεκίνησαν με την προηγούμενη Κυβέρνηση και συνεχίζονται- για πολλές σημειακές παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας στον δυτικό άξονα, που αναφερθήκατε κι εσείς προηγουμένως. Οι περισσότερες εξ αυτών είναι στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Όσον αφορά την Ιόνια Οδό, ένα πολύ σημαντικό έργο, έργο-όραμα, θα έλεγα, και όνειρο της Δυτικής Ελλάδας, της Ηπείρου κι όλης της πατρίδας μας, πρέπει να σας πω ότι είναι έργο ενταγμένο στο διευρωπαϊκό δίκτυο -πρόσφατα, στην άτυπη Σύνοδο των Υπουργών στη Βουδαπέστη το επιβεβαιώσαμε αυτό- κι έχει διασφαλισμένη χρηματοδότηση.

Οι καθυστερήσεις του οφείλονται στην προχειρότητα με την οποία δημοπρατήθηκε και αυτό το έργο, όπως και οι άλλοι αυτοκινητόδρομοι, από την προηγούμενη Κυβέρνηση. Ένα από τα μεγάλα λάθη της ήταν ότι δεσμεύθηκε πως μέσα σε δώδεκα μήνες, δηλαδή μέχρι το Σεπτέμβρη του 2008 κι ενώ ήταν ακόμη η δική της θητεία, θα είχε παραχωρήσει όλα τα γήπεδα για να κατασκευαστεί αυτοκινητόδρομος, όπως και ότι θα είχε δώσει και λύσεις σ’ όλα τα αρχαιολογικά, περιβαλλοντικά θέματα και στις μετακινήσεις των ΟΚΩ. Όταν άλλαξε η κυβέρνηση το 2009, όχι μόνο το 100% δεν είχε παραδοθεί, αλλά ούτε είχαν πραγματοποιηθεί και οι άλλες δεσμεύσεις που ετέθησαν, και ήταν πολύ χαμηλά, μονοψήφιο σχεδόν το ποσοστό.

Σήμερα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Έχουμε λύσει τα θέματα αυτά και οι καθυστερήσεις κι η αδρανοποίηση των εργοταξίων οφείλεται στο ότι οι τράπεζες έχουν σταματήσει να χρηματοδοτούν το έργο εδώ και μερικούς μήνες, γιατί δεν το θεωρούν βιώσιμο. Και δεν το θεωρούν βιώσιμο λόγω του θέματος των απαλλοτριώσεων, το οποίο έχει λυθεί, και κακώς συνεχίζουν να αναφέρονται σ’ αυτό. Οι λύσεις είναι στα πλαίσια των συμβάσεων και για τις όποιες ποινικές ρήτρες θα αποφασιστεί από τη Δικαιοσύνη αλλά και απ’ ό,τι ορίζουν οι συμβάσεις.

Αναφέρονται όμως και στο κίνημα των διοδίων, ότι έχουν απώλεια εσόδων. Δεν συμφωνούμε μαζί τους. Έχουμε δώσει λύσεις και με τη μείωση των διοδίων πιστεύουμε ότι θα αρθεί κάθε αδικία αλλά και κάθε προσχηματική πρωτοβουλία σ’ αυτή την κατεύθυνση. Διότι πράγματι υπάρχουν αδικίες σε πολλές περιπτώσεις στα διόδια των συμβάσεων παραχώρησης. Έχουμε έτοιμες τις προτάσεις, τις έχουμε καταθέσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης και πιστεύουμε ότι μπορούν ακόμη και σήμερα και την άλλη βδομάδα να δοθούν λύσεις, αρκεί οι πλευρές των ιδιωτών κι αυτές να συμφωνήσουν στο πλαίσιο, όπως αρχικώς το είχαμε θέσει.

Στη δευτερολογία μου θα απαντήσω για το τμήμα ΄Ακτιο-Αμβρακία.

        ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ (ΚΚΕ) : Παραδεχθήκατε, κύριε Υφυπουργέ,  ότι πράγματι ολόκληρο το οδικό δίκτυο της Αιτωλοακαρνανίας, και το εθνικό αλλά και το επαρχιακό, είναι σε άθλια κατάσταση. Είναι χαραγμένο, όπως ανέφερα, εδώ και μισό αιώνα περίπου και σήμερα πραγματικά δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες. Τα μεγάλα τμήματα αυτού του οδικού δικτύου Αντίρριο-Ιωάννινα κι ιδιαίτερα αυτό που διέρχεται από την Αιτωλοακαρνανία είναι πραγματικά «σφαγείο», πράγμα που αναφέρει και η Τροχαία αλλά και η αρμόδια Επιτροπή το τελευταίο διάστημα, όταν το εντάσσει μέσα στα πέντε πιο επικίνδυνα σημεία της χώρας. Δύο από τα πιο επικίνδυνα σημεία της χώρας βρίσκονται σ’ αυτό το δίκτυο. Είναι από το Αντίρριο έως και το Μεσολόγγι και από την Αμφιλοχία έως την Άρτα, στην περιοχή που είναι το Μενίδι. Γι’ αυτό τα θανατηφόρα δυστυχήματα είναι καθημερινό φαινόμενο τα τελευταία χρόνια.

Αναφέρατε ότι δόθηκαν χρήματα στην Περιφέρεια. Δεν είναι αλήθεια αυτό, κύριε Υφυπουργέ. Είχατε υποσχεθεί και η Νέα Δημοκρατία και εσείς 400.000 ευρώ στη Νομαρχία. Δεν δόθηκαν. Πριν τέσσερις μήνες υποσχεθήκατε 200.000 ευρώ στην Περιφέρεια. Αυτά τα περιμένουμε ακόμα, κύριε Υφυπουργέ!

Εμείς θεωρούμε ότι είναι τεράστιες και διαχρονικές οι ευθύνες και της Νέας Δημοκρατίας και της δικής σας Κυβέρνησης, που όλο αυτό το προηγούμενο διάστημα δεν έκανε καμία βελτίωση σ’ αυτό το οδικό δίκτυο. Απλώς υπόσχεται κάποια πράγματα όταν έρχεται το θέμα στην επικαιρότητα, μετά από κάποια θανατηφόρα ατυχήματα.

Βέβαια, κύριε Υπουργέ, το γνωρίζετε πολύ καλά γιατί περάσατε πρόσφατα από το χώρο και είχατε στήσει και κάποιους κάτοικους στον κόμβο της Αμβρακίας και της Ιόνιας Οδού, αλλά δεν σταματήσατε, συνεχίσατε το ταξίδι σας προς τα Γιάννενα και προς την Άρτα. Στη δευτερολογία, να μας απαντήσετε για την Αμβρακία γιατί η Ιόνια Οδός έχει σταματήσει, κύριε Υφυπουργέ, και έχουν κλείσει όλα τα εργοτάξια. Μπορεί να ισχύουν αυτά που λέτε.

Σε ό,τι αφορά την Αμβρακία έχουμε σοβαρό πρόβλημα και με το ζήτημα των επιτάξεων. Μπορεί, όμως, να βρούμε και άλλο πρόβλημα γιατί μπορεί να υπάρξουν απαλλοτριώσεις και ενδεχομένως να υπάρξουν καθυστερήσεις. Αλλά το κυριότερο απ’ όλα είναι ότι πρέπει να υπάρχει απρόσκοπτη χρηματοδότηση και γι’ αυτό το οδικό δίκτυο Αμβρακία-Άκτιο. Βέβαια αυτά τα τελευταία χρόνια μπροστά στη διογκούμενη δυσαρέσκεια ποινικοποιείτε τη λαϊκή αγανάκτηση, την οργή των κατοίκων και προσπαθείτε να τους τιμωρήσετε απέναντι σ’ αυτή τη βάρβαρη πολιτική, που θυσιάζει, όπως ανέφερα, τα λαϊκά δικαιώματα σε όφελος των συμφερόντων του κεφαλαίου.

Αναφερθήκατε, κύριε Υπουργέ, στη μείωση των διοδίων, αλλά αυτό εναπόκειται  στο  εάν  το  κάνουν  δεκτό  οι  τράπεζες.  Τους  δίνετε χρήμα αβέρτα -πρόσφατα εγγυήσεις ύψους 30 δισεκατομμυρίων- και τους εκλιπαρείτε μετά να συμφωνήσουν για να γίνει η μείωση των διοδίων.

Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει υπόθεση των ίδιων των κατοίκων της περιοχής για δημόσιες συγκοινωνίες, φτηνές συγκοινωνίες, σύγχρονους κρατικούς, ασφαλείς δρόμους, οι οποίοι θα είναι λαϊκή περιουσία και θα είναι δωρεάν για τη χρήση των λαϊκών στρωμάτων. Γιατί αυτούς τους δρόμους, κύριε Υφυπουργέ, τους έχει πληρώσει μια και δύο και τρεις φορές ο ελληνικός λαός μέσα από τους φόρους, μέσα από φόρο για τα καύσιμα, μέσα από τα τέλη κυκλοφορίας και όλα τα άλλα χαράτσια, που μπαίνουν στα λαϊκά στρώματα.

Εμείς θεωρούμε ότι μόνο με την οργάνωση του αγώνα των κατοίκων θα επιτευχθούν αυτοί οι δρόμοι Θεωρούμε ότι πράγματι ο αγώνας αυτός θα έχει αποτελέσματα και το Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας καλεί και τους κατοίκους της Αιτωλοακαρνανίας και τους βορειοδυτικής Ελλάδας σε μια τέτοια κατεύθυνση.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ (Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων): Θα ήθελα και πάλι να κάνω μια διευκρίνιση όσον αφορά τα διόδια. Τα διόδια μετά το 2007, στους πέντε αυτοκινητόδρομους που κατασκευάζονται με το καθεστώς των συμβάσεων παραχώρησης, δεν εισπράττονται από το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας, αλλά εισπράττονται από τους παραχωρησιούχους, γιατί έτσι ορίζουν οι  συμβάσεις που ψηφίστηκαν στη Βουλή. Οι εισπράξεις όμως, αυτές πηγαίνουν όλες στην κατασκευή των έργων. Δεν πηγαίνουν ούτε στους παραχωρησιούχους, ούτε στις τράπεζες, ούτε στο δημόσιο. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής των έργων θα έχει ένα μεγάλο έσοδο το δημόσιο, θα αποπληρωθούν με ένα εύλογο κέρδος, όπως ορίζουν οι συμβάσεις, οι παραχωρησιούχοι και φυσικά οι τράπεζες. Αυτό το ξεκαθαρίζω, γιατί πρέπει να ξέρουμε ότι η μείωση των διοδίων θα γίνει γιατί υπάρχει αδικία. Το είχαμε πει και το 2007, όταν συζητιόταν στη Βουλή γιατί ήταν λάθος ο τρόπος, το μίγμα της χρηματοδότησης των έργων από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, όπως συμβασιοποιήθηκε και κυρώθηκε και στη Βουλή. Δεν θα μειωθούν όμως,, σαν έσοδα γιατί αν μειωθούν τα έσοδα από τα διόδια, τότε θα υπάρξει πρόβλημα στη χρηματοδότηση των έργων. Αυτό θέλω να γίνει κατανοητό με πολύ σαφήνεια. Είναι άλλο πράγμα η μείωση των διοδίων και άλλο η μείωση της χρηματοδότησης των έργων.

Διευκρινίζω και πάλι το εξής: Υπάρχουν τα διόδια των Μαλγάρων και του Ακτίου, που είναι κρατικά και δημόσια διόδια και γι’ αυτό δεν καταλαβαίνω γιατί και εκεί οργανωμένες δυνάμεις -περιοδικά, ανά βδομάδα- δεν επιτρέπουν να καταβάλλεται το διόδιο από τους πολίτες, από τους χρήστες των δρόμων. Είναι δημόσια τα διόδια εκεί, δεν έχουν σχέση με τις συμβάσεις παραχώρησης. Πρέπει να σας πω ότι τα 200 χιλιάρικα για την οδική ασφάλεια στο Άκτιο-Αμβρακία είναι από τις εισπράξεις των διοδίων των Μαλγάρων ...

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ (Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων): Αλλά θέλω να πω ότι έχει υπογραφεί και είναι από τα έσοδα των διοδίων των Μαλγάρων. Το διευκρινίζω αυτό για να είναι γνωστό. Και τα διόδια των παραχωρήσεων πάνε για την κατασκευή των έργων και τα δημόσια διόδια χρησιμοποιούνται για τη συντήρηση των έργων, αλλά και για τέτοιες επεμβάσεις οδικής ασφάλειας. Αυτό είναι το πρώτο, που πρέπει να το ξεκαθαρίσω.

Δεύτερον, πράγματι στο Μενίδι είναι έτσι όπως είπατε, η κατάσταση γιατί και πρόσφατα ήμουν εκεί. Όπως επίσης, ήταν και λάθος ο σχεδιασμός για την Ιόνια Οδό σε σχέση και με την Αμφιλοχία. Έπρεπε να υπάρξει προτεραιότητα στην κατασκευή της παράκαμψης της Αμφιλοχίας. Και αυτό το έχουμε κάνει και το ξέρετε: επανασχεδιάσαμε, δηλαδή, τις προτεραιότητες κατασκευής της Ιόνιας Οδού.

Ποινικοποίηση δεν έγινε. Η τροπολογία που ψηφίσαμε είναι ότι μετατράπηκε σε παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. 

Δεν είναι ποινικό αδίκημα η μη καταβολή διοδίων. Είναι παράβαση του ΚΟΚ. Νομίζω ότι είναι αυτονόητο και σωστό και το κατανοούν όλοι. Ας μην αλλάζουμε την πραγματικότητα, αγαπητέ συνάδελφε. Τόνισα και πάλι το ρόλο των διοδίων. Έτσι είναι οι συμβάσεις. Θα τις αλλάξουμε. Όμως, μέχρι να τις αλλάξουμε, κατανοείτε ότι πρέπει ο νόμος να εφαρμόζεται.

Θα κλείσω λέγοντας το εξής: Το έργο Άκτιο-Αμβρακία, το οποίο δημοπρατήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, είχαμε πει ότι έχει μεγάλες εκπτώσεις και δεν είχε καθόλου απαλλοτριώσεις. Δεν είχαν προχωρήσει. Είχαμε πει ότι θα έχει μεγάλα προβλήματα.

Όταν, λοιπόν, γίναμε Κυβέρνηση διαχειριστήκαμε αυτά τα προβλήματα. Λύνουμε τα θέματα των απαλλοτριώσεων με αποπληρωμές και με επιτάξεις και παρότι τα εργοτάξια κινούνται με βραδύ ρυθμό –και συμφωνώ μαζί σας- δεν είναι εκτός χρονοδιαγραμμάτων. Είναι διασφαλισμένοι πόροι και το έργο θα κατασκευαστεί.

Επίσης, το έργο αυτό δεν έχει μελετητική ωριμότητα. Ταυτόχρονα με τη δημοπράτηση κατασκευής του έργου, δημοπρατήθηκε και η μελέτη για τα τεχνικά αυτού του έργου. Από τις ευρωεκλογές ακόμα, η προηγούμενη Κυβέρνηση το συνήθιζε να δημοπρατεί τέτοια σοβαρά και κρίσιμα έργα.

Όμως, επειδή ήταν απαίτηση όλων των φορέων, ήρθαμε σε συνεννόηση με τους κατασκευαστές, λύσαμε αρκετά θέματα και πιστεύω ότι το έργο θα ολοκληρωθεί και μέσα στα χρονοδιαγράμματα. Το τονίζω ότι οι πόροι είναι διασφαλισμένοι, αλλά τα προβλήματα που υπήρχαν, μας ανάγκασαν να έχουμε αυτή τη βραδεία πορεία που όμως πολύ γρήγορα ξεπερνιέται.