Μάης 68: Από παντού ακούω τις μελωδίες της διαδήλωσης, του Αλέκου Αναγνωστάκη

Λοιπόν, 50 χρόνια από το Μάη του 68, κομμάτια και θρύψαλα;

Και η πιο πιστή ερμηνεία της επαναστατι­κής παράδοσης δεν είναι επαρ­κής

Ο Γαλλικός Μάης ήταν μέρος μιας γενικότερης Άνοιξης από το Μεξικό ως την... Ιταλία, την Ιαπωνία ως τη Μεγάλη Βρετανία.

Στην Ιταλία ο Μάης, μακρύτερος και εργατικός, αναπτύχθηκε με εργατικές απεργίες, τις μεγαλύτερες στη μεταπολεμική Ευρώπη, καταλήψεις εργοστασίων στις βιομηχανικές πόλεις του Βορρά και τελείωσε απότομα στις 12 Δεκεμβρίου του 1969, με 16 νεκρούς και 88 τραυματίες με την έκρηξη βόμβας από νεοφασίστες σε τράπεζα του Μιλάνου.

Στη Γερμανία αρχίζει το Φεβρουάριο με μια μεγάλη διαδήλωση κατά του πολέμου του Βιετνάμ για να πάρει μαζικά χαρακτηριστικά με απεργίες και διαδηλώσεις σε 27 δυτικογερμανικές πόλεις με αφορμή τη δολοφονική απόπειρα, στις 11 Απριλίου, εναντίον του Ρούντι Ντούτσκε.

Στις ΗΠΑ ο αγώνας των Αμερικανών φοιτητών από το Μπέρκλεϋ ως το Χάρλεμ, αξεδιάλυτα δεμένος με το ειρηνιστικό κίνημα και το κίνημα για πολιτικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των μαύρων, παίρνει το χαρακτήρα μιας φοιτητοεργατικής άνοιξης με η δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τον Απρίλη του 68.

Στην Ιαπωνία η ριζοσπαστική εθνική φοιτητική ένωση (Ζενγκακούρεν) οδηγεί το φοιτητικό κίνημα σε βίαιες συγκρούσεις μεταξύ φοιτητών και αστυνομίας τον Μάρτιο του 1968, όταν επιτίθενται στην αμερικανική βάση στην Οκινάουα, στη Βουλή, στην αμερικανική πρεσβεία. Η καταστολή που θα ακολουθήσει θα είναι πολύχρονη και συστηματική προκειμένου να διασωθεί το ιαπωνικό «καπιταλιστικό θαύμα».

Στην Ισπανία το αντιδικτατορικό κίνημα κορυφώνεται την Πρωτομαγιά του 1968 με μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις στη Μαδρίτη, το Μπιλμπάο και τη Βαρκελώνη.

Το Λατινοαμερικάνικο ’68 πνίγεται στο αίμα στη Γουατεμάλα, την Αργεντινή, την Ουρουγουάη, το Περού, τον Παναμά, τη Βραζιλία. Σε μία μόνο ημέρα, την 3η Οκτωβρίου 1968, περισσότεροι από 200 φοιτητές πέφτουν νεκροί από τα πυρά της αστυνομίας στην Πόλη του Μεξικού.

Στη διάρκεια μιας κοσμογονικής και ταυτόχρονα αφάνταστα δύσκολης πεντηκονταετίας που πέρασε από τότε, ιδέες και πρακτικές του Μάη του 68 διέγραψαν μια πορεία με καινοτόμα προσφορά, όρια και αναπαραγόμενες αντιφάσεις.

Τώρα, παρά τις χαρακτηριστικές αντινο­μίες του και κυρίως μέσα από τις νέες αντιθέσεις της εποχής μας που αναζητούν επίμονα λύσεις μπορεί και πρέπει να οικοδομηθεί μια σύγχρονη προσέγγιση της Ιστορίας γενικά, επομένως και του Μάη.

Μια επαναπροσέγγιση αντικειμενική και ταυτόχρονα συνειδητά μεροληπτική.

Η μεροληπτικότητα της θα καθορίζεται και θα προσδιορίζεται αποκλειστικά από τη συλλογική φιλοδοξία για τη διαρκή ανάπτυξη των επαναστατικών ιδεών και πρακτικών με σκοπό το αναγκαίο άλμα στην ανα­ντικατάστατη επαναστατική συνέχεια του μαρξιστικού κινήματος και τη συγκρότηση ενός αποτελεσματικού και δημοκρατικού κόκκινου κόμματος της εποχής μας και ενός κοινωνικοπολιτικού μετώπου η αναγκαιότητα των οποίων θα αντλείται και θα επαληθεύεται κοινωνικά.

Η επαγγελία και η επίμονη υ­περάσπιση μιας τέτοιας ιστορικής στρατηγικής αποτελεί, πιστεύω, το θεμέλιο λίθο, το πολύτιμο λάβαρο και το πιο κρίσιμο μέτωπο της φυσιο­γνωμίας μας.

Γιατί αυτή η φυσιογνωμία επιχειρεί να υπερβεί με καινοτόμο τρόπο και τα τρία βασικά ρεύματα του αριστερού κινήματος του οποίου ο κύκλος έκλεισε, όπως έκλεισε.

Πρώτο, το δογματικά καρφωμένο στη δεκαετία του ’60 και διαρκώς αναπαραγόμενο ουράνιο τόξο της ευρωαριστεράς με τις πολλαπλές εκδοχές του ηττημένου κινηματικού και πο­λιτικού, για να θυμηθούμε τη δεκαετία του 60, αριστερού γιεγιεδισμού των εύκολων λύσεων και της «πάση θυσία» παραμονής στο πλέον αντιδραστικό και απόμακρο μηχανισμό, την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δεύτερο, όλους όσους επιμένουν να τοποθετούν σαν θεμέλιο της «νέας» εργατικής πρότασης στην επιστροφή «λί­γο πριν το ’56» προσθέτοντας, πού και πού, μεγαλύτερες ή μι­κρότερες δόσεις ενός ασαφούς εκσυγχρονισμού.

Τρίτο, τις ποικίλες αναβιώσεις του πανάρχαιου αναρχισμού της ατομικής αμφι­σβήτησης και βίας, την ακάθεκτη αναρχοαυτονομία του χώρου ή του θεάματος και τους όποιους παράπλευρους συμμάχους των κάθε λογής μη (και χωρίς μη) κυ­βερνητικών οργανώσεων.

Αλλά και πρωτίστως γιατί η αποφασιστική υ­περάσπιση και τολμηρή ανάπτυξη μιας τέτοιας ιστορικής στρατηγικής φυσιογνωμίας επιχειρεί να στηριχτεί στην επίγνωση πως και η πιο πιστή ερμηνεία της επαναστατι­κής παράδοσης δεν είναι επαρ­κής για την αλλαγή της σημερινής πραγματικότητας. Χρειάζονται το καινο­τόμο πνεύμα της, η εκ νέου κριτική ανάγνωση της, και κυρίως η προγραμματική και οργανωτική συγκρότηση της με βάση τις σύγχρονες εκρηκτικές δυνα­τότητες και πρωτόγνωρες δυσκολίες.

Από την κριτική του Πανεπιστημίου στην κριτική της κοινωνίας

Ο Μάης του 68 λοιπόν ήταν πολλοί Μάηδες.

Ήταν προϊόν στα ιστορικά σύνορα ανάμεσα σε μια εποχή που τελείωνε και σε μια εποχή που άρχιζε.

Ο καπιταλισμός άλλαζε με τις ολοκληρώσεις ( Ευρωπαϊκή Ένωση του Χάλυβα), τη ραγδαία συγκέντρωση γης και πλούτου, τις ανάγκες νέας οργάνωσης της εργασίας για πιο αποτελεσματική παραγωγή και κερδοφορία, την απαρχή της νέας επιστημονικοτεχνικής έκρηξης.

Οι ανάγκες της επεκτεινόμενης καπιταλιστικής παραγωγής σε νέα πεδία (χημεία, πλαστικά, συνθετικές ύλες, ηλεκτρολογία, αυτοματοποίηση, αύξηση τριτογενή τομέα, στελέχωση Κράτους Πρόνοιας) είναι τέτοιες που απαιτούν μαζικά μορφωμένο εργατικό δυναμικό και επιχειρησιακά στελέχη.

Οδηγούν επομένως σε ραγδαία αύξηση του φοιτητικού πληθυσμού.

Στη Γαλλία π.χ. μέσα σε πέντε χρόνια, 63 – 68, ο φοιτητικός πληθυσμός αυξάνεται 2,5 φορές φτάνοντας από τις 276.848 του 63 στις 650000, είκοσι φορές πάνω από την αυγή του 20ου αιώνα. (29000 το 1901).

Παρατηρείται ταυτόχρονα και η μαζική εισβολή στα πανεπιστήμια των γυναικών. Ήδη το 1962 ανέρχονται στο 41,6% επί του συνολικού φοιτητικού πληθυσμού με συνεχή αυξητική τάση.

Αυτή η νέα πραγματικότητα λειτουργεί διαδραστικά με το κίνημα χειραφέτησης των γυναικών και επομένως προσδίδει καθολικότητα στο κοινωνικό προφίλ στο Μάη αφού τα αιτήματα του γυναικείου κινήματος αφορούν πλέον το μισό του πληθυσμού.

Μιλάμε λοιπόν για μαζικό πανεπιστήμιο, φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες ανεξαίρετα τις ανεπτυγμένες χώρες.

Αυτή η εκπαιδευτική επανάσταση μετατρέπει τους φοιτητές από μια μικρή ελίτ της μεσαίας και ανώτερης τάξης, σε πολυπληθή στρατιά της μεσαίας κυρίως, της ανώτερης αλλά, μειοψηφικά, και της εργατικής τάξης.

Η μαζική αυτή αύξηση των φοιτητών οδηγούσε ταυτόχρονα στη σχετική υποβάθμιση των ακαδημαϊκών τίτλων, δημιουργούσε μια αίσθηση όχι ακόμη ανεργίας αλλά οπωσδήποτε την απαρχή της μη διασφάλισης της κινητικότητας από τις κατώτερες στις ανώτερες κοινωνικές θέσεις.

Δημιουργούταν έτσι μια ατμόσφαιρα κοινωνικής έκπτωσης, στους γόνους μάλιστα της μεσαίας τάξης, η οποία με την σειρά της τροφοδοτούσε μια πρόθεση αντίδρασης.

Η χρονική επιμήκυνση της πλήρους εκπαίδευσης μαζί με την πλήρη απασχόληση ακόμη και για έφηβους που μόλις τελείωναν τη μαθητεία και εισέρχονταν στην αγορά εργασίας δημιουργούσε επιπλέον μια ανεξάρτητη αγοραστική δύναμη σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές, μια νέα κοινωνική κατηγορία, τη νεολαία.

Έτσι η νεολαία εμφανίζεται για πρώτη φορά στη μεταπολεμική Ιστορία του καπιταλισμού ως αυτόνομος όχι μόνο αγοραστικά, αλλά τελικά και κοινωνικά και πολιτισμικά κοινωνικός φορέας (Ε. Hobsbawm).

Αντί επομένως μιας υποτιμητικής αντιμετώπισης στο όνομα ενός καθαρού, δήθεν, εργατισμού, καλό είναι να την γνωρίσουμε και αναγνωρίσουμε από τη σκοπιά της εργατικής πολιτικής.

Με την αγοραστική της δύναμη, η νεολαία, ήταν σε θέση να ανακαλύψει νέα υλικά ή πολιτιστικά σύμβολα ταυτότητας. Μια τεράστια αγορά ανοίγονταν για τη βιομηχανία μουσικής, ένδυσης και διασκέδασης (μουσική roc και pop, μπλου-τζην, φούστες, νάιλον-προϊόντα, καλλυντικά, ντισκο- τέκ κ.ο.κ.).

Ο καπιταλισμός τα πρόσφερε, ο καπιταλισμός άλλαζε.

Η ίδια η γλώσσα και το στυλ των ηγεμονικών (πρωτότυπων) φοιτητικών συνθημάτων (π.χ. »Απαγορεύεται το απαγορεύεται», Η Φαντασία στην Εξουσία, Να ‘στε ρεαλιστές, ζητήστε το αδύνατο, αλλά και Το αφεντικό έχει ανάγκη εσένα, δεν τον έχεις εσύ ανάγκη) αποκαλύπτουν χρήστες ενός πλούσιου γλωσσικού κεφαλαίου οι οποίοι δεν μπορεί παρά να προέρχονταν από τα μεσαία αστικά στρώματα που κυριαρχούσαν στα πανεπιστήμια.

Η δυναμική που ανέπτυξε το φοιτητικό κίνημα στη Γαλλία και στις άλλες χώρες δεν οφείλεται επομένως αποκλειστικά σε αυτό καθ αυτό το φοιτητικό κίνημα, αλλά στη δομή, την εξέλιξη και τις ανεκπλήρωτες ανάγκες της μεταπολεμικής κοινωνίας.

Τώρα πλέον, αυτή η νέα κοινωνική κατηγορία που εισβάλλει στο προσκήνιο εγκαλούσε τη γενιά των πατεράδων της για το παρελθόν που τους κληρονομούσε.

Στη Γαλλία η νεολαία εγκαλούσε για το αποικιοκρατικό παρελθόν (Αλγερία, Ινδοκίνα κ.λπ.).

Στις ΗΠΑ ο «βρώμικος» πόλεμος του Βιετνάμ μείωνε στα μάτια των νέων την αίγλη της γενιάς του πολέμου που είχε πολεμήσει το φασισμό.

Σε χώρες που είχαν περάσει φασιστικές δικτατορίες, όπως η Γερμανία, η μεταπολεμική γενιά εγκαλούσε την προπολεμική για το ρόλο της με τον εθνικοσοσιαλισμό, γιατί και πως αναδύθηκαν τα Άουσβιτς, οδηγώντας σε μια πρωτόγνωρη πόλωση.

ΟΙ εγκλήσεις αυτές και τα αιτήματα προσλάβαιναν καθολικότητα στο βαθμό που συνέπιπταν με το εργατικό κίνημα και εξωπανεπιστημιακά πεδία (διαπροσωπικές σχέσεις, σχέσεις με το άλλο φύλλο, νέες μορφές οικογένειας, επίθεση εναντίον του πουριτανισμού, ηθική της απόλαυσης και του παιχνιδιού, επικοινωνία).

Όλοι αυτοί οι παράγοντες καθιστούσαν τη νεολαία σημαντικό φορέα πολιτιστικής αλλαγής προσδίδοντας στα κινήματα της δεκαετίας έναν ριζοσπαστισμό με διαταξικό περιεχόμενο αλλά και ταξικό πυρήνα, γεγονός που ενίσχυε την γενικότερη επίδραση του φοιτητικού και εργατικού Μάη.

Την ίδια περίοδο ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός ζούσε το μεταπολεμικό θαύμα, την χρυσή εικοσαετία του.

Το κράτος πρόνοιας, ως πολιτική απάντηση στην αυξημένη δύναμη της μεταπολεμικής Αριστεράς και των συνδικάτων, ο νεοαποικισμός και οι ραφιναρισμένες μορφές εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο πληθωρισμό που ροκανίζει τα μεροκάματα, αποτελούν τη βάση της «άλλης», της εργατικής διαμαρτυρίας και συλλογικής εργατικής έκφρασης.

Καθώς ο καπιταλισμός άλλαζε η κοινωνία όμως παρέμενε προσκολλημένη σε στατικά σχήματα οργάνωσης της ιδιωτικής και κοινωνικής ζωής. Σε σχήματα που αντιστοιχούσαν στον τυπικό και πειθαρχημένο τρόπο εργασίας και ζωής της κληρονομημένης βιομηχανικής παραγωγής και οργάνωσης της που μπλόκαραν όμως τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις ακόμη και για την λειτουργικότητα του συστήματος.

Οι κληρονομημένες αγκυλώσεις και σκληρύνσεις οποιαδήποτε απόκλιση την αντιλαμβανόταν ως απειλή για το κατεστημένο κοινωνικό-πολιτισμικό σύστημα.

Η νέα αυτή κατάσταση της Ιστορίας και η Ιστορία της νέας κατάστασης εγκυμονούσαν του Μάηδες του κόσμου.

Οι δυο κόσμοι, ο κόσμος της εργασίας και ο κόσμος των πανεπιστημίων μπορούσαν πλέον να συναντηθούν και συναντήθηκαν.

Στη νύχτα των οδοφραγμάτων την Παρασκευή 10 Μαΐου, στη συγκλονιστική διαδήλωση της Δευτέρας 13 Μάη, στο μεγαλύτερο απεργιακό ξέσπασμα στη μεταπολεμική Ευρώπη.

Τα όρια του Μάη

Ο Μάης του 68 εξέφρασε ταυτόχρονα και τις αναγκαίες καθυστερημένες μεταρρυθμίσεις στην παιδεία, στην οργάνωση της εργασίας, για τις ίδιες τις αστικές κοινωνίες και εργατικά δικαιώματα καθώς και (ασαφή κυρίως) ζητήματα δημοκρατίας και οργάνωσης της ίδιας της ζωής. Εντονότερα στην Ιταλία, το εργατικό κίνημα, της περιόδου δεν θέτει απλώς το ζήτημα της συμμετοχής της εργατικής τάξης στη διανομή του κοινωνικού πλούτου που είχε παραχθεί με την εκμετάλλευσή της στα χρόνια της μεταπολεμικής οικονομικής ανασυγκρότησης, αλλά στοχεύει στην αμφισβήτηση των ίδιων των καπιταλιστικών παραγωγικών σχέσεων, διεκδίκησε όχι την «ανάπτυξη» αλλά την όξυνση των αντιφάσεων του καπιταλισμού και την χειραφέτηση από αυτόν. Αλλά μειοψηφικά.

Στις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις δεν καταγράφεται μόνο η αγωνιστικότητα μιας νέας γενιάς, που μπορεί να μην έχει την εμπειρία της Αντίστασης, αλλά και η επιθυμία της να συγκρουστεί με τα όρια των μεταπολεμικών συμβιβασμών.

Καταγράφεται επίσης και μια νέα εργατική φιγούρα: νέοι εργάτες, που συρρέουν στα βιομηχανικά κέντρα μαζικά για να στελεχώσουν τα φορντικά εργοστάσια, και οι οποίοι είναι πολύ πιο διατεθειμένοι να αμφισβητήσουν την εργασιακή πειθαρχία, τις άκαμπτες ιεραρχίες και να διεκδικήσουν αιτήματα εξισωτικά ενάντια στον πολυκατακερματισμό ειδικοτήτων και βαθμών.

Οι εργάτες «δανείζονται από το φοιτητικό κίνημα» το πρότυπο της συνέλευσης σε αντίθεση προς την απλή ανάθεση στη συνδικαλιστική ηγεσία. Λειτουργούν οι ενωτικές επιτροπές βάσης (Comitati Unitari di Base – CUB) που αποτελούν την κατεξοχήν μορφή δράσης των πιο πρωτοπόρων κομματιών.

Από εδώ θα ξεπηδήσουν οι μετέπειτα μορφές μαχητικού συνδικαλισμού βάσης που είναι και σήμερα δραστήριες στην Ιταλία.

Αλλά και ο θεσμός των εκλεγμένων αντιπροσώπων ανά επιχείρηση ή τμήμα του εργοστασίου που θεσμοθετείται και απλώνεται στον κόσμο και στην Ελλάδα (π.χ. στην ΟΛΜΕ) το 1979- 81.

Παράλληλα αριστεροί διανοούμενοι σε συνεργασία με εργατικές ενώσεις ασκούν αποκαλυπτική κριτική στις μορφές οργάνωσης της καπιταλιστικής παραγωγής.

Στη Γαλλία ειδικά ο Μάης έφτασε τους αστικούς πολιτικούς μηχανισμούς «στο παρά πέντε» να κηρύξουν στρατιωτικό νόμο. Στις 29 Μάη, ενώ ο μηχανισμός του γκολικού κόμματος οργάνωνε στο Παρίσι μεγάλη διαδήλωση «σωτηρίας της δημοκρατίας» και γι αυτό και στήριξης του Ντε Γκολ, ο ίδιος ο Ντε Γκολ έφυγε για τη Γερμανία, όπου επιθεώρησε τα σταθμεύοντα στο Μπάντεν – Μπάντεν γαλλικά στρατεύματα. Ο διοικητής των στρατευμάτων, ο γνωστός ως «χασάπης της Αλγερίας» στρατηγός Μασί, διαβεβαίωνε τον Ντε Γκολ για την ικανότητα των γαλλικών στρατευμάτων να επέμβουν.

Μετά την επιστροφή του από τη Γερμανία ο Ντε Γκολ προκήρυξε γενικές εκλογές εντός 22 ημερών αφήνοντας ταυτόχρονα ανοιχτό ενδεχόμενο: «Αν αυτή η κατάσταση παραμείνει, θα πρέπει για να διατηρήσω τη δημοκρατία να πάρω σύμφωνα με το σύνταγμα άλλους δρόμους από την άμεση ψηφοφορία…».

Στη σαφή αυτή δήλωσε προστίθετο και η εμφάνισή την ίδια μέρα σχηματισμών τεθωρακισμένων σε διάφορα προάστια του Παρισιού.

Αλλά το ΓΚΚ και η CGT περιόριζαν τα αιτήματα σ’ ένα πλαίσιο πάλης που περιλάμβανε την αύξηση των μισθών, την αναγνώριση των εργοστασιακών επιτροπών, τη μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, τη μείωση των ωρών εργασίας στις 40 ώρες εβδομαδιαίως, χωρίς «περαιτέρω» στόχους.

Έτσι η γαλλική κυβέρνηση αναγκάστηκε τελικά σε σημαντικές αυξήσεις οι οποίες σε ορισμένους τομείς (ενέργεια) έφταναν έως και 19%.

Λαμβάνοντας υπόψη τις διαστάσεις της γενικής απεργίας, τη σύγκρουση και τα όριά της, τα αιτήματα που ικανοποιήθηκαν, ήταν αντικειμενικά οι αναγκαίες υποχωρήσεις από την αστική τάξη για να αποφύγει τα χειρότερα.

Οι αυξήσεις αυτές γρήγορα εξανεμίστηκαν καθώς στα επόμενα χρόνια υιοθετήθηκαν νέα μέτρα λιτότητας, περιστολής των δαπανών σε υγεία, παιδεία, κοινωνική πρόνοια και αύξησης της φορολογίας.

Πολιτικά η Γερμανία στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 1969 μετατοπίζεται προοδευτικά, οι Σοσιαλδημοκράτες του Βίλλυ Μπραντ διώχνουν τους Χριστιανοδημοκράτες από την εξουσία.

Στη Γαλλία στις εκλογές του Ιουνίου, οι Γκωλικοί μαζί με τους συνεργαζόμενούς τους συγκέντρωσαν περισσότερες έδρες από κάθε άλλη φορά: 358 επί συνόλου 485.

Πολιτικά λοιπόν έως εκεί.

Με δεδομένα τα όρια των ηγεσιών όταν, μετά το πρώτο σοκ που προκάλεσε ο φοιτητικός και εργατικός ξεσηκωμός, το πολιτικό σύστημα ανάκτησε την πρωτοβουλία των κινήσεων και δρομολογήθηκαν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στις ευρωπαϊκές χώρες, τίποτα δεν ήταν πλέον όπως πριν στο σπίτι, στο σχολείο, στις σχέσεις των δύο φύλλων, στην Αριστερά αλλά και τίποτα δεν είχε αλλάξει.

Το πνεύμα ανεξαρτησίας, αυτονομίας και επαναστατικότητας των νέων που εκφράστηκε με τόση δύναμη και ικμάδα από τους τοίχους της Σορβόννης και της Ναντέρ, ως το Μπέρκλεϋ και τα εργοστάσια του Τορίνο και των γαλλικών πόλεων άφηνε τα αποτυπώματα του όχι μόνο στην αριστερά αλλά και στο φεμινιστικό και οικολογικό κίνημα , στα φιλοσοφικά ρεύματα, στην καθημερινότητα της ζωής.

Αλλά γιατί έως εκεί;

Η αλήθεια είναι πως η πολιτική της «ειρηνικής συνύπαρξης» της ΕΣΣΔ που έθετε τα όρια για την τότε κομμουνιστική Αριστερά τέθηκε σε έμπρακτη αμφισβήτηση με τη νικηφόρα επανάσταση της Αλγερίας, το ξέσπασμα του πολέμου του Βιετνάμ και κυρίως την επανάσταση της Κούβας.

Αλλά «το κόμμα» στη Γαλλία, Ιταλία, παντού, ήταν αμήχανο μπροστά στη νέα πρόκληση της Ιστορίας και της κοινωνίας, αδυνατούσε να ηγεμονεύσει.

Το ιταλικό Κ.Κ., με επικεφαλής μια ηγετική μορφή της Κομμουνιστικής Διεθνούς, τον Παλμίρο Τολιάτι, θα επιδείξει εντυπωσιακή συνέπεια στην υπεράσπιση της δημοκρατικής νομιμότητας.

Μέσα από μια τολιατική ρεφορμιστική ανάγνωση της γκραμσιανής στρατηγικής του «πολέμου θέσεων», το ιταλικό Κ.Κ. θα επεξεργαστεί τη στρατηγική του «δημοκρατικού δρόμου» για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, νοούμενου ως διαδικασία διαρθρωτικών μετασχηματισμών και ως εκλογική ενίσχυση της Αριστεράς για την κατάκτηση της κυβερνητικής εξουσίας και άλωση των κρατικών θεσμών «από τα μέσα»

Το δε ΓΚΚ έθετε ως ανώτατο πολιτικό στόχο την παραίτηση Ντε Γκολ, την προκήρυξη εκλογών (πράγμα που έκανε ο Ντεγκόλ) και τη διαμόρφωση μιας κυβέρνησης με τη συμμετοχή του ΚΚ.

Ουσιαστικά στόχευε στην αλλαγή διαχείρισης της κυβερνητικής εξουσίας που διευκόλυνε την εκτόνωση των διαθέσεων.

Σημειωτέον πως τα ίδια κόμματα 24 χρόνια πριν παρέδιδαν με πανομοιότυπο τρόπο με της Ελλάδα της τα όπλα του αντιφασιστικού αντάρτικου και συμμετείχαν σε αστικές κυβερνήσεις.

Τα κόμματα αυτά στην ουσία είχαν από καιρό πάρει διαζύγιο από τις «επαναστατικές χίμαιρες» ενδεδυμένα όμως εξωτερικά με τα ρούχα και το κύρος των συνταρακτικών επαναστάσεων του 20ου αιώνα που τους προσέδιδαν ένα κύρος που δεν τους αντιστοιχούσε.

Ο Μάης του 68 έφτασε λοιπόν ως εκεί που μπορούσε να φτάσει γιατί τα πολιτικά υποκείμενα μιας νέας εργατικής χειραφετητικής επαγγελίας είχαν από καιρό εκλείψει.

Αλλά ο Μάης εξακολουθεί να ενοχλεί.

«Σ’ αυτές τις εκλογές» δήλωνε 40 χρόνια από το Μάη ο Σαρκοζύ, «θα μάθουμε, αν η κληρονομιά του Μάη του ΄68 θα συνεχίζει να διαιωνίζεται ή αν θα την ξεφορτωθούμε μια για πάντα.»

Η δήλωση αυτή και όλα μαζί τα παραπάνω, δηλώνουν την παρουσία του, επιβεβαιώνουν τη σπουδαιότητα του.

Φυσικά ο κόσμος που αναδύθηκε μέσα από τα όρια το Μάη δεν είναι το τέλος του κόσμου.

Εξάλλου ούτε ο κόσμος που αναδύθηκε μέσα από τον Οκτώβρη δεν καταστράφηκε οριστικά τη δεκαετία του ’30 ή το 1956 ή το 1989 με το ίδιο τρόπο που ο κόσμος δεν σταμάτησε στην ημιτελή αστική Γαλλική επανάσταση και στις οπισθοχωρήσεις της.

Η κρισιμότητα της πάλης που διεξάγεται σήμερα για την κάλυψη του κενού ενός σύγχρονου εργατικού και απελευθερωτικού σχεδίου για τη νεολαία και τους εργαζόμενους της εποχής μας, αυτής της κατ’ εξοχήν εργατικής εποχής, αναδύεται και απαιτεί.

kommon.gr

Και εδώ