Ανάπηροι: «Μια ασήμαντη μειονότητα»

Το κόστος της προσπελασιμότητας 

Είναι λίγοι αυτοί που μπορούν να αντιληφθούν το αντικειμενικό κόστος που έχει η έλλειψη της προσπελασιμότητας των κοινόχρηστων χώρων καθώς επίσης την οικονομική ζημία που επιβαρύνονται οι έλληνες και οι ελληνίδες που ζουν κάτω από συνθήκες αναπηρίας και εμποδίζονται να μετακινηθούν. 

Το μέγεθος του προβλήματος 
Στη Νότιο Αφρική πινακίδες έγραφαν ότι «απαγορεύεται σε έγχρωμους» ή «μόνο για έγχρωμους» ένοιωθαν το ίδιο που αισθάνονται και οι άνθρωποι με αναπηρίες όταν συναντούν σκαλοπάτια που εμποδίζουν την είσοδό τους σε κάποιο κοινόχρηστο χώρο ή όταν συναντούν κάποια απροσπέλαστη τουαλέτα. 

Το παράδειγμά μας δεν άστοχο θέλουμε να επισημάνουμε το μέγεθος του προβλήματος και των κοινωνικό ρατσισμό που υπάρχει ενώ κανένας δεν τον αποδέχεται, τουλάχιστο επίσημα. 

Πώς θα αισθανόντουσαν οι ικανοί σωματικά πολίτες εάν απαγορευόταν η είσοδός τους στα λεωφορεία, στα τρένα και στα ταξί; Το ίδιο αισθάνονται σήμερα και οι πολίτες με αναπηρίες. 

Είναι αδιάφορο για το πώς αισθάνεται ένας πολίτης όταν εμποδίζεται. Είναι αδιάφορος ο πολιτικός σαδομαζοχισμός των υπηκόων. Η προσπελασιμότητα δεν πρέπει να τίθεται υπό διαπραγμάτευση η ακόμη και όταν πρόκειται για σαδομαζοχιστές. Στις δημοκρατίες η ισοτιμία δεν είναι επιλογή είναι υποχρέωση. Είναι ένδειξη ισοτιμίας και δημοκρατίας η προσπελασιμότητα. Η έλλειψη προσπελασιμότητας κάνει αυτονόητη την υποχρέωση για αντίσταση.

 Τι είναι προσπελασιμότητα 

Εάν δεν θα θέλαμε να υποτιμήσουμε τη νοημοσύνη (με την ευρύτερη έννοια που θα μπορούσε να έχει ο όρος) θα έπρεπε να μην γίνεται διάκριση προσπελάσιμου χώρου ή απροσπέλαστου χώρου, προσπελάσιμης εισόδου ή απροσπέλαστης εισόδου, προσπελάσιμης τουαλέτας ή απροσπέλαστης τουαλέτας κ.ο.κ. 

Πρέπει να γίνει κατανοητό: Δεν υπάρχει προσπελάσιμη τουαλέτα. Υπάρχει ή δεν υπάρχει τουαλέτα. Υπάρχει ή δεν υπάρχει είσοδος στο κτίριο. Υπάρχει ή δεν υπάρχει ανελκυστήρας. 

Η είσοδος πρέπει να είναι μία. Αλίμονο εάν πριν την είσοδο χωρίζονται οι συνεργάτες σε λευκούς ή μαύρους, σε άντρες ή γυναίκες, σε παιδιά ή ενήλικους, σε νέους ή γέροντες, σε ικανούς σωματικά ή αναπήρους. 

Όπως η διεθνής κοινότητα αντέδρασε και επέτυχε σε μεγάλο βαθμό την ......
κατάργηση του Απαρτχάιντ έτσι και επέτυχε την άρση των εμποδίων. 

Όμως η Ελλάδα αντιστέκεται: Πρέπει να γίνει κατανοητό πως η προσπελασιμότητα, τα προσπελάσιμα ταξί, λεωφορεία, τρένα κ.ο.κ. δεν είναι προϊόντα ούτε της παγκοσμιοποίησης ούτε του ξένου ιμπεριαλισμού. Είναι δημόσια υποδομή και η προμήθειά της γίνεται από χρήματα που προκύπτουν από τη φορολογία όλων των ελλήνων. Όλοι οι έλληνες πληρώνουν φορολογία είτε με την μορφή ΦΠΑ είτε με την μορφή έμμεσων και άμεσων φόρων είτε σήμερα με τα χαράτσια της τρόικας της συγκυβέρνησης Παπαδήμου στον αστερισμό των δανειστών. 

Δεν είναι δυνατόν όλα τα ταξί και όλα τα λεωφορεία να είναι απροσπέλαστα. Δεν είναι δυνατόν όλα τα προσπελάσιμα λεωφορεία να μην γνωρίζουν την ύπαρξη των επιβατών με αναπηρίες και δεν είναι δυνατόν όλες οι ράμπες να είναι χαλασμένες. Δεν είναι δυνατόν οι οργανισμοί μαζικών συγκοινωνιών και οι χρηστικές εταιρίες να αγοράζουν λεωφορεία με επιδότηση και αυτά τα επιδοτούμενα λεωφορεία να είναι απροσπέλαστα. Δεν είναι δυνατόν οι ιδιοκτήτες ταξί να κάνουν χρήση των προνομίων τους και τα ταξί να είναι απροσπέλαστα ενώ ακόμη χειρότερα ακόμη και τα ταξί που αντικαθίστανται με καινούρια να είναι επίσης απροσπέλαστα. 

Είναι άδικο και ισοπεδωτικό να γίνονται υποδομές προσπέλασης στους δημόσιους χώρους για την εξυπηρέτηση μόνο των ικανών σωματικά. Οι έλληνες και οι ελληνίδες με αναπηρίες αισθάνονται όπως αισθανόντουσαν οι κολίγοι στα φέουδα που πλήρωναν φόρο κεφαλής. Είναι σοβαρός λόγος για αντίσταση. Σοβαρό επίσης είναι και οι ταξινόμηση των παροχών του κράτους στους συλλογικούς τους φορείς ανάλογα με την κοινωνική τους σύνθεση, τέτοια παραδείγματα συναντάμε και στο νομό μας. 

Πώς αποκαθίσταται η προσπελασιμότητα 

Σε ό,τι αφορά τα λεωφορεία και τα ταξί είναι απλό: όσα αντικαθίστανται πρέπει να είναι προσπελάσιμα. Το κράτος έχει τη δυνατότητα να ελέγξει την αντικατάσταση των οχημάτων με προσπελάσιμα οχήματα αφού επιδοτείται η αγορά νέων αυτοκινήτων από το κράτος και τον ΕΟΤ. Σε ό,τι αφορά τα ταξί το κόστος είναι πολύ μικρό και αμελητέο. 

Σε ό,τι αφορά τους κοινόχρηστους χώρους εύκολα μπορούν να γίνουν προσπελάσιμοι όλοι έχουν έως και τρία σκαλοπάτια. Υπάρχουν στο εμπόριο πτυσσόμενες ράμπες που κοστίζουν από 250 έως 600 Ε. 

Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις και τους φορείς που λειτουργούν σε ορόφους πρέπει να τεθεί ως όρος για την έκδοση αδείας λειτουργίας η προσπελασιμότητα. Είναι αντικοινωνικό και αντιοικονομικό το να δίνεται άδεια σε φορείς που εμποδίζουν την είσοδο σε κάποιους πολίτες. 

Εάν συνεχίσει αυτή η κατάσταση τότε θα πρέπει αντίστοιχα με το σήμα της προσπελασιμότητας να εκδοθεί και ένα ακόμη σήμα το οποίο να είναι ενδεικτικό της απαγόρευσης της προσπελασιμότητας λ.χ. ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΑΠΟ ΑΝΑΠΗΡΟΥΣ. Ίσως ακούγεται προκλητικό αλλά εξίσου προκλητική ήταν και η απαγόρευση των μαύρων στους κοινόχρηστους χώρους της Νοτίου Αφρικής. Οι δημοκρατίες έχουν κάποια μειονεκτήματα που λειτουργούν για όλους τους ανθρώπους. 

Η προσπελασιμότητα είναι υποχρέωση 

Ανεξαρτήτως από το εάν προβλέπεται ή δεν προβλέπεται από το νόμο η υποχρέωση των ιδιοκτητών των επιχειρήσεων και των κοινόχρηστων χώρων η προσπελασιμότητα είναι υποχρέωση αυτών που έχουν την ευθύνη για την λειτουργία των χώρων και των μέσων μαζικών μεταφορών. 

Η υποχρέωση αυτή προκύπτει έμμεσα από την υποχρέωση να μην διακρίνουν τους χρήστες, τους καταναλωτές και τους επισκέπτες ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, τις σεξουαλικές προτιμήσεις τους, την ενδεχόμενη αναπηρία κ.ο.κ. 

Εάν οι ιδιοκτήτες των χώρων ή οι διαχειριστές των χώρων ή οι διευθύνοντες τους χώρους εν γνώσει τους ή εν αγνοία τους εμποδίζουν την είσοδο ή την έξοδο σε πολίτες που νομίμως βρίσκονται στο κράτος τότε αυτό συνιστά επιθετική ενέργεια κατά των ΑμΕΑ. 

Ανάπηροι: «Μια ασήμαντη μειονότητα»

Για την έλλειψη προσπελασιμότητας κύρια φταίει το κράτος και τα εμπόδια συμφερόντων των ιδιοκτητών των χώρων. Φταίει και η κακομοιριά και η μιζέρια της κοινότητας των πολιτών με αναπηρίες και των οργανώσεών τους. Φταίει η άσχημη κοινωνική θέση των ανθρώπων με αναπηρίες που είναι ανήμποροι να αντιδράσουν στον κοινωνικό Δαρβινισμό που επέβαλε ο άκρατος καταναλωτισμός. Συντηρείται και αναπαράγεται ακόμα και τις μέρες μας από την αδιαφορία των ίδιων των ανθρώπων και των θεσμικών παραγόντων της πολιτείας σε όλα τα επίπεδα. 

Χρειάζεται αισθητική αντεπίθεση: Χρειάζεται η προβολή ενός δυναμικού αισθητικού προτύπου ανθρώπου με αναπηρία. Χρειάζεται να ξεχωρίσουν επιτέλους τα άτομα με ειδικές ανάγκες από τους ανθρώπους που ζουν κάτω από συνθήκες αναπηρίας και ανικανότητας. Χρειάζεται επιτέλους να αντιληφθούν πως, όπως είναι σύμπτωση ή τυχαίο συμβάν κάποιος να είναι ψηλός ή χοντρός ή ξανθός έτσι σύμπτωση είναι το αν κάποιος ζει κάτω από συνθήκες αναπηρίας ή όχι ακόμη. 

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως η αναπηρία είναι αυστηρά προσωπική δοκιμασία και κατά συνέπεια προσωπική υπόθεση, αφού απουσιάζουν οι ανάλογες κοινωνικές δομές. Όπως κανείς δεν διανοείται να εμποδίσει την διακίνηση των διαφορετικών ή να τους κρύβουν μέσα στο σπίτι για όλη τους τη ζωή. Με αυτή την έννοια κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει την διακίνηση των πολιτών και των καταναλωτών με αναπηρίες. 

Εάν το κράτος δεν έχει συνειδητοποιήσει ακόμη την ανάγκη ύπαρξης θεσμικών μέτρων για το πολιτιστικό και αισθητικό αδίκημα της παρεμπόδισης της κυκλοφορίας των πολιτών τότε η τιμωρία πρέπει να έρθει από τους ίδιους τους πολίτες: Τότε η μόνη νόμιμη λύση είναι η μη συμμετοχή ως καταναλωτές - μποϊκοτάζ - στην πράξη: ούτε μία δραχμή στις απροσπέλαστες δημόσιες επιχειρήσεις. 

…ή θα υψώσουμε πύργον ατίθασον απέναντί τους, ή θα συνεχίσουμε να γονατίζουμε.. 

Ο δούλος, Μ. Κατσαρού 

Υ.Γ. Θα παρακαλούσαμε λιγότερες φανφάρες σήμερα από όλους...